41 χρόνια χωρίς την «Κυρά της Ρω»
Η Κυρά της Ρω, κατά κόσμον Δέσποινα Αχλαδιώτη, γεννήθηκε το 1890 στο Καστελλόριζο και το 1924 πήρε την απόφαση με τον άνδρα της, Κωνσταντίνο, να εγκατασταθεί μόνιμα στη βραχονησίδα Ρω. Η Ρω βρίσκεται 4 μίλια δυτικά από το Καστελλόριζο και 12 μίλια από τις τουρκικές ακτές.
Η Κυρά της Ρωμιοσύνης, όπως αλλιώς την αποκαλούσαν, ύψωσε για πρώτη φορά την ελληνική σημαία το 1927. Ξυπνώντας ένα πρωί, είδε υψωμένη την τουρκική σημαία στη βραχονησίδα. Αμέσως επέστρεψε στο σπίτι, πήρε ένα λευκό σεντόνι και μια γαλάζια κουρτίνα, τα έραψε μεταξύ τους και ύψωσε τη γαλανόλευκη, αφού πρώτα είχε κατεβάσει την τουρκική.
Μέχρι και το 1940, δεν ήταν μόνοι στο νησί. Όμως, οι περισσότεροι αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον, κυρίως για τα παιδιά τους, αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τη Ρω. Έτσι, η Δέσποινα Αχλαδιώτη έμεινε μόνη με τον σύζυγό της. Εκείνος όμως, αρρώστησε βαριά και όταν η κατάστασή του έδειχνε να χειροτερεύει όλο και περισσότερο, η Κυρά της Ρω αποφάσισε να ανάψει φωτιές για να ειδοποιήσει τους γιατρούς από το Καστελλόριζο και να τον βοηθήσουν. Δυστυχώς όμως δεν τα κατάφερε.
«Έμεινα μόνη μου το 1943 στο Καστελόριζο με την τυφλή μου μάνα, όταν έφευγαν όλοι οι κάτοικοι του νησιού στη Μέση Ανατολή και στην Κύπρο. Με την Ελληνική σημαία υψωμένη και την αγάπη για την Ελλάδα βαθιά ριζωμένη μέσα μου, πέρασα όλες τις κακουχίες… […] βέβαια η ζωή στη Ρω δεν είναι και τόσο ευχάριστη, αλλά νιώθεις πιο πολύ την Ελλάδα, χαμένος όπως είσαι στο πέλαγος, λίγες εκατοντάδες μέτρα από τις τουρκικές ακτές», είχε δηλώσει η ίδια.
Προσέφερε τις υπηρεσίες της στους Έλληνες στρατιώτες
Από το 1943 και έπειτα κάθε πρωί για 40 περίπου χρόνια ύψωνε την ελληνική σημαία στη βραχονησίδα της Ρω, προσφέροντας μάλιστα υπηρεσίες στους στρατιώτες του Ιερού Λόχου. Ακόμα και όταν το Καστελλόριζο βομβαρδίστηκε, αναγκάζοντας σχεδόν όλους τους κατοίκους να το εγκαταλείψουν, εκείνη παρέμεινε «φυλώντας Θερμοπύλες».
Η Ακαδημία των Αθηνών στις 30 Δεκεμβρίου 1975 της απένειμε βραβείο για «τον πατριωτισμό της, το θάρρος και την προσήλωσή της στην Ελληνική Ιδέα».
Έφυγε από τη ζωή στις 13 Μαΐου 1982, σε ηλικία 92 ετών, στο νοσοκομείο της Ρόδου. Η σορός της τάφηκε στο σημείο της βραχονησίδας Ρω που ύψωνε κάθε μέρα την ελληνική σημαία.
