Η Α´ Κυριακή Αποδήμων στην Καστοριά
Την Κυριακή, 20 Αυγούστου, στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Καστοριάς, τελέστηκε Αρχιερατική Θεία Λειτουργία, στα πλαίσια της Κυριακής των Αποδήμων, ενός νέου θεσμού που καθιέρωσε από φέτος η Ιερά Μητρόπολη Καστορίας.
Ως Κυριακή των Αποδήμων ορίστηκε η πρώτη Κυριακή μετά την εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, κατά την οποία θα τελείται και η σύναξη των Αποδήμων Καστοριέων, αλλά και το κτιτορικό μνημόσυνο του Ναού.
Μαζί με τόν Μητροπολίτη Καστορίας λειτούργησαν οι Αρχιμανδρίτες π. Στέφανος Σχοινάς και π. Παύλος Λαζόγκας και ο Διάκονος π. Παντελεήμων Δόνες.
Το «παρών» έδωσαν ο Πρόεδρος του Συλλόγου Καστοριέων Νέας Υόρκης κ. Δαμιανός Σιώκης, η εκπρόσωπος της Φιλοπτώχου Αδελφότητος Κυριών κ. Μαίρη Γερασόπουλος, ο κ. Φώτιος Γερασόπουλος, Οφφικιάλιος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, και πολλοί ακόμη Απόδημοι που παραθερίζουν αλλά και επαναπατρισθέντες.
Εκκλησιάστηκε ο Δήμαρχος Καστοριάς κ. Ιωάννης Κορεντσίδης, ο πρ. Βουλευτής κ. Ζήσης Τζηκαλάγιας, υποψήφιοι για τις Αυτοδιοικητικές εκλογές και πλήθος πιστών.
Στο τέλος της ακολουθίας ο Σεβασμιώτατος κ. Καλλίνικος τέλεσε αρτοκλασία υπέρ υγείας των απανταχού ανά την οικουμένη Καστοριέων, και μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των μακαρίων Κτιτόρων του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού και ευεργετών της Ιεράς Μητροπόλεως.
Ο Σεβασμιώτατος στο κήρυγμά του ανέλυσε την φράση από το απολυτίκιο της Κοιμήσεως της Θεοτόκου «λυτρουμένοι ἐκ θανάτου τάς ψυχάς ἡμῶν», ενώ, απευθυνόμενος, κατά την απόλυση, στους εκκλησιασθέντες Αποδήμους, είπε:
«Ἡ Κυριακή τῶν Ἀποδήμων εἶναι ἕνας νέος θεσμός πού θεσπίζει ἡ Ἱερά Μητρόπολη Καστορίας.
Ἡ πρώτη Κυριακή μετά τήν Ἑορτή τῆς Παναγίας μας, θά ἀφιερώνεται στούς Ἀποδήμους ἀδελφούς μας, μέ λατρευτικές ἐκδηλώσεις, καί ἔχουμε τήν φιλοδοξία, κ. Πρόεδρε, καί ἀγαπητοί μου, νά ἀναβαθμίσουμε τόν θεσμό αὐτό καί μέ ἐκδηλώσεις καλλιτεχνικές καί φιλολογικές, ἀντάξιες τῶν Ἀποδήμων μας.
Ἡ Κυριακή τῶν Ἀποδήμων εἶναι ἕνας θεσμός μνήμης, εὐχαριστίας, τιμῆς καί ἑνότητας.
Μνήμης, γιατί θυμόμαστε τούς πρώτους ἀποδήμους, Σκαπέρδας καί Σαμαρᾶς, πού πρίν ἀπό ἑκατό χρόνια καί πλέον ἄνοιξαν τόν δρόμο γιά ἀναζήτηση νέων εὐκαιριῶν στόν νέο κόσμο. Θυμόμαστε τούς εὐεργέτες ἀποδήμους, οἱ ὁποῖοι δέν ξέχασαν τήν Πατρίδα καί τήν εὐεργέτησαν μέ δωρεές καί ἔργα, ὅπως τό Ρολόϊ-καμπαναριό τοῦ Ἱεροῦ Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ, τήν ἁγιογράφηση τοῦ Ναοῦ, ἀπό τούς ἀδελφούς Τσούκα, πού ἀνήκουν στούς ἐπαναπατρισθέντες ἀποδήμους, καί ἄλλες εὐεργεσίες.
Θεσμός εὐχαριστίας, γιατί θά λέμε ἕνα «εὐχαριστῶ» στούς παλαιοτέρους καί συγχρόνους Ἀποδήμους. Εἰδικότερα, γνωρίζω, ὅτι στά δύσκολα χρόνια τῆς οἰκονομικῆς κρίσης, ἐπί τοῦ μακαριστοῦ προκατόχου μου, οἱ Ἀπόδημοι βοήθησαν μέ μεγάλα χρηματικά ποσά τό Γενικό Φιλόπτωχο Ταμεῖο καί τά Συσσίτια τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας.
Κατά τήν περίοδο τῆς τοποτηρητείας καί ἐπί τῆς ἀρχιερατείας μου, προσέφεραν 8.131 εὐρώ τόν Μάρτιο τοῦ 2021 καί 20.000 δολλάρια ἐφέτος τόν Ἰούλιο, μέ τήν προοπτική νά μᾶς χορηγήσουν 50.000 δολλάρια ὅπως μᾶς ἔχουν ὑποσχεθεῖ.
Ἐπίσης, προσέφεραν 2000 καί 2000 δολλάρια γιά τό Γηροκομεῖο.
Ἡ Ἀδελφότητα Φιλοπτώχου Κυριῶν Νέας Ὑόρκης, ἐπί τοποτηρητείας καί στίς ἡμέρες μου, προσέφεραν 5.975 δολλάρια τόν Ἰανουάριο 2021, καί 2000 δολλάρια τόν Αὔγουστο 2022.
Εἶναι θεσμός ἑνότητας, διότι θά ἑνώνει τήν Πατρίδα μέ τίς νέες Πατρίδες, τούς Ἀποδήμους μέ τίς ρίζες τους, τήν Ἐκκλησία τῆς Καστοριᾶς μέ τίς νέες Ἐνορίες τους. Ἡ ἑνότητα καί ἡ ὁμόνοια εἶναι μεγάλες κοινωνικές ἀρετές. Τό λέει καί ἡ ὀνομασία τοῦ Συλλόγου Καστοριανῶν τῆς Ἀμερικῆς, Ὁμόνοια. Ὁμόνοια εἶναι ἡ λέξη πού κυριάρχησε στήν Ἑλλάδα ἀμέσως μετά τόν Ἐμφύλιο πόλεμο, καί ἔτσι ἔχουν ὀνομασθεῖ πολλές πλατεῖες πολλῶν πόλεων τῆς Ἑλλάδος, ὅπως ἡ κεντρική πλατεία τῆς πρωτεύουσας Ἀθήνας, καί τῆς Καστοριᾶς μας.
Ἡ Ἑνότητα καί ἡ Ὁμόνοια, βεβαίως, συνδέονται μέ τήν ταυτότητα τοῦ Γένους καί μέ τήν Παράδοσή του. Γι᾽ αὐτό καί σεβόμαστε τήν παράδοσή μας καί ἐπιλέγουμε ὡς πρότυπα παιδείας τά πρόσωπα ἐκεῖνα τῆς Ἑλληνικῆς ἱστορίας πού ἐκφράζουν τήν διαχρονική παράδοση τοῦ Γένους καί σέβονται ὅλες τίς πτυχές τῆς ἱστορίας μας.
Ἐπιθυμοῦμε τήν ἑνότητα μέ τούς Ἀποδήμους μας στήν Ἀμερική καί ἀλλοῦ, μέσα στό πλαίσιο τῆς παράδοσής μας.
Ἀλλά, ἀγαπητοί μου, μέσα στήν ἀτμόσφαιρα αὐτή τῆς χαρᾶς, τῆς συνάντησης, τῆς τιμῆς, τῆς μνήμης, τῆς εὐχαριστίας, τῆς ἑνότητας, θέλω νά ἐκφράσω καί ἕναν ἀναστεναγμό καί νά μεταφέρω καί ἕνα δάκρυ.
Ἕναν ἀναστεναγμό, γιά τούς νέους καί τίς οἰκογένειες πού συνεχίζουν καί στίς ἡμέρες μας, αὐτήν τήν ὥρα πού μιλᾶμε, νά φεύγουν στά ξένα γιά νά βροῦν ἐργασία καί ποιότητα ζωῆς, καλύτερη ἀπό τήν Πατρίδα μας. Καί δέν ὁμιλῶ γιά νέους πού θέλουν νά σπουδάσουν σέ ὀνομαστά κέντρα γνώσης τοῦ ἐξωτερικοῦ, ἀλλά ὁμιλῶ γιά ἀνέργους, γιά οἰκογένειες πού δέν μποροῦν νά ἐπιβιώσουν ἀξιοπρεπρῶς, καί παίρνουν τόν δρόμο τῆς ξενιτειᾶς. Καί ἐπειδή γνώρισα ἤδη τέτοιους ἀνθρώπους καί τέτοιες οἰκογένειες καί τίς ἀγάπησα, γι᾽ αὐτό καί ἀφήνω τόν ἀναστεναγμό καί τό δάκρυ.
Σήμερα εἶναι καί ἡμέρα τιμῆς. Γενικότερης τιμῆς πρός ὅλους τούς ἀποδήμους, ἀλλά καί εἰδικότερης τιμῆς.
Θέλω νά τιμήσω τόν Πρόεδρο τῶν Καστοριέων Νέας Ὑόρκης κ. Δαμιανό Σιώκη, καί τήν Πρόεδρο τῆς Φιλοπτώχου Ἀδελφότητος Κυριῶν Νέας Ὑόρκης κ. Εὐστρατία-Τούλα Καλαπούτη.
Τόν κ. Δαμιανό τόν γνωρίζω καί ἔχω πολλές φορές συνομιλήσει μαζί του καί ἔχω διακρίνει τήν ἐξυπνάδα του καί τήν εὐγένειά του.
Τήν κ. Εὐστρατία-Τούλα, τήν ἀκούω, ἔχουμε ἀλληλογραφήσει, δέν τήν ἔχω γνωρίσει, ἀλλά τήν γνωρίζω ἐκ τῶν καρπῶν της καί ἐκ τῶν συνεργατῶν της, ὅπως ἀπό τήν κ. Γερασόπουλος, τήν κ. Κουκούλη κ.ἄ.
Καί ἐπειδή πολλές φορές λέγεται ὅτι τά ὀνόματα τοῦ τάδε καί τοῦ τάδε γράφηκαν μέ χρυσά γράμματα καί δέν ξέρω τί ἄλλου εἴδους γράμματα, πρέπει νά πῶ ὅτι καί τά χρυσά γράμματα φθείρονται καί τά ἀφαιροῦν καί τά ληστεύουν.
Ἐμεῖς στήν Ἐκκλησία γράφουμε τά ὀνόματα τῶν ἀνθρώπων, μέ αἰώνια γράμματα. Μνημονεύουμε τά ὀνόματά τους στήν θεία Λειτουργία, ὥστε νά γραφοῦν στήν μνήμη τοῦ Θεοῦ, δηλαδή στήν αἰωνιότητα.
Τά ὀνόματα τῶν κτιτόρων καί τῶν εὐεργετῶν τά μνημονεύουμε σέ κάθε θεία Λειτουργία καί σέ κάθε ἑορτή. Ὅσοι ἔχετε βρεθεῖ στό Ἅγιον Ὄρος, θά ἔχετε διαπιστώσει πῶς οἱ Μοναχοί μνημονεύουν τούς εὐεργέτες τῆς Μονῆς, πού μπορεῖ νά ἔχουν ζήσει πρίν ἀπό αἰῶνες.
Ὅπως καί σήμερα ὁ Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός μνημονεύει τούς κτίτορές του.
Γι᾽ αὐτό, παρακαλῶ νά δώσετε τά ὀνόματα τῶν μελῶν τοῦ Διοικητικοῦ Συμβουλίων τῶν δύο Συλλόγων, ὥστε ἀπό ἐδῶ καί πέρα νά μνημονεύονται στήν ἱερά πρόθεση τῆς θείας Λειτουργίας, ἐδῶ στόν Ἱερό Μητροπολιτικό Ναό Καστοριᾶς.
Εὐχαριστῶ καί πάλι γιά τήν ἀνταπόκρισή σας καί γιά ὅ,τι ἔχετε πράξει γιά τήν Καστοριά.
Νά ἔχουμε μιά εὐλογημένη νέα ἐκκλησιαστική καί σχολική χρονιά».
Τέλος, ο Σεβασμιώτατος κ. Καλλίνικος προσέφερε από μια εικόνα της Παναγίας στον κ. Σιώκη και στην εκπρόσωπο της κ. Καλαπούτη, με ανάλογη αφιέρωση.
Ακολούθησε δεξίωση που προσέφερε ο Ιερός Μητροπολιτικός Ναός στην Αίθουσα Ταβιθά.
