Σαν σήμερα το ολοκαύτωμα της ιστορικής Κανδάνου στην Κρήτη
Πριν από 82 χρόνια ακριβώς, στις 3 Ιουνίου 1941, αμέσως μετά τη λήξη της Μάχης της Κρήτης, έλαβε χώρα ένα από τα πιο στυγερά εγκλήματα πολέμου των Γερμανών, η καταστροφή της Κανδάνου Χανίων.
Η βασική αιτία για την πυρπόληση του χωριού και την εκτέλεση 180 κατοίκων του, ήταν η συμμετοχή των Κρητικών στην αντίσταση, ενάντια στην εισβολή των ναζί αλεξιπτωτιστών, τις προηγούμενες ημέρες, κατά τη διάρκεια της Μάχης της Κρήτης.
Οι Γερμανοί κατακτητές πολλάκις επιχείρησαν να καταλάβουν το χωριό. Η πρώτη προσπάθεια έγινε κατά τις πρώτες ημέρες της γερμανικής εισβολής στο νησί, όταν βομβάρδισαν την Κάνδανο.
Λίγες ημέρες αργότερα, στις 23 Μαΐου 1941, μηχανοκίνητο απόσπασμα προσπαθεί να υποτάξει το χωριό, χωρίς όμως επιτυχία. Τότε, στο φαράγγι της περιοχής, σκοτώνονται πολλοί Γερμανοί. Αμέσως μετά, οι κατακτητές επιστρέφουν, περισσότεροι και πιο δυνατοί, καταλαμβάνουν το χωριό και έτσι, οι Κρητικοί τρέπονται σε φυγή στα πέριξ βουνά.
Στις 2 Ιουνίου η Κάνδανος βομβαρδίζεται ασταμάτητα, και τα σπίτια καίγονται ολοσχερώς. Ακολούθως, την 3η Ιουνίου, ημέρα που έμελλε να συνδεθεί με ένα από τα πιο σοβαρά εγκλήματα πολέμου που σημειώθηκαν στην Ελλάδα από τους ναζί στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Γερμανοί εκτελούν τους 180 κατοίκους που είχαν απομείνει στο χωριό, ως αντίποινα για τους 25 ναζί που είχαν προηγουμένως σκοτωθεί.
Υπό τις εντολές του στρατηγού Κουρτ Στούντεντ, ο υπολοχαγός Χορστ Τρέμπες και το 3ο τάγμα αλεξιπτωτιστών, σκοτώνουν και τον τελευταίο Κρητικό στο χωριό της Κανδάνου.
Η πινακίδα των Γερμανών για το ολοκαύτωμα της Κανδάνου
Μάλιστα, θέλοντας να στείλουν ένα ξεκάθαρο μήνυμα για τις συνέπειες της αντίστασης στο Γ’ Ράιχ, αναρτούν πινακίδα στα ελληνικά και τα γερμανικά, αναφέροντας:
«Εδώ υπήρχε η Κάνδανος. Κατεστράφη προς εξιλασμόν της δολοφονίας 25 Γερμανών στρατιωτών. Ως αντίποινον των από οπλισμένων πολιτών, ανδρών και γυναικών, εκ των όπισθεν δολοφονηθέντων Γερμανών στρατιωτών κατεστράφη η Κάνδανος. Δια την κτηνώδη δολοφονίαν Γερμανών αλεξιπτωτιστών, αλπινιστών και του Μηχανικού, από άνδρας γυναίκας, παιδιά και παπάδες μαζί και διότι τόλμησαν να αντισταθούν κατά του Μεγάλου Ράιχ, κατεστράφη την 3η-6-1941 η Κάνδανος εκ θεμελίων δια να μη επανοικοδομηθή πλέον ποτέ».
Όταν η Γερμανία συνθηκολόγησε, ο στρατηγός Στούντεντ συνελήφθη, πέρασε από στρατοδικείο και καταδικάστηκε σε 5 χρόνια φυλάκισης, όμως για λόγους υγείας παρέμεινε μόνο έναν χρόνον.
