Η μοναδική άσκεπη εκκλησία στη Λήμνο
Αν τα βήματά σας σας οδηγήσουν στο όμορφο νησί του βορείου Αιγαίου, τη Λήμνο, μη λησμονήσετε να βάλετε στο πρόγραμμα των επισκέψεών σας το μοναδικό για την αρχιτεκτονική του ξωκλήσι της Παναγιάς της Κακαβιώτισσας.
Από την πρωτεύουσα του νησιού, Μύρινα, το γραφικό ξωκλήσι απέχει μόλις 4 χλμ. Βρίσκεται στην κορυφή του όρους Κάκαβος – εξ ου και ονομάστηκε Παναγιά Κακαβιώτισσα – και περιβάλλεται από επιβλητικά βράχια, που σχηματίζουν μια μεγάλη κοιλότητα, σαν σπηλιά, και το «σκεπάζουν». Αυτό ακριβώς, το ότι καλύπτεται από τα βράχια και δεν φέρει σκεπή, είναι το ιδιαίτερο στοιχείο που προσδίδει μοναδικότητα στην αρχιτεκτονική της συγκεκριμένης εκκλησίας και την έχει κάνει γνωστή σε ολόκληρο τον κόσμο.
Η ιστορία της Παναγιά της Κακαβιώτισσα εκτιμάται ότι ξεκίνησε πριν από τουλάχιστον επτά αιώνες, όταν μοναχοί οι οποίοι ανήκαν στη Μονή της Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Όρους αναγκάστηκαν να μετακινηθούν στη Λήμνο από τον Άγιο Ευστράτιο, προκειμένου να προστατευτούν από τις επιδρομές των Τούρκων. Επέλεξαν να εγκατασταθούν και να ασκητέψουν στη συγκεκριμένη τοποθεσία, στο βουνό Κάκαβος, και εκεί έχτισαν το μοναδικό αυτό εκκλησάκι, που στα 1305 μ.Χ. περιήλθε στην ιδιοκτησία της Μονής της Μεγίστης Λαύρας.
Σύμφωνα με την παράδοση, με το πέρασμα των χρόνων οι μοναχοί έφευγαν από τη ζωή, χωρίς να πηγαίνουν καινούργιοι, ενώ ο τελευταίος μοναχός αποφάσισε να εγκαταλείψει τη Λήμνο, με προορισμό τη το Άγιο Όρος. Προτού αναχωρήσει όμως από το νησί, εμπιστεύτηκε την εικόνα της Παναγίας σε έναν βοσκό, από την οικογένεια Μουμτζή, ο οποίος είχε μάντρα κοντά στο εκκλησάκι. Ο τελευταίος αυτός μοναχός ζήτησε από τον βοσκό να επαναφέρει την εικόνα στην εκκλησία κάθε Λαμπροτρίτη (τρίτη ημέρα του Πάσχα) και κάθε 15Αύγουστο, κάτι που εκπληρώνεται μέχρι και σήμερα από τους απογόνους του.
Η οργάνωση των εορτών γίνεται από τον ιερέα και τους ανθρώπους της ενορίας του χωριού Θάνος. Το γραφικό ξωκλήσι γίνεται προορισμός για πλήθος προσκυνητών, όχι μόνο τις μέρες των γιορτών, αλλά καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Παράλληλα, λόγω της απερίγραπτης ομορφιάς του, έχει καταστεί ένα από τα δημοφιλέστερα αξιοθέατα της Λήμνου.
