(ΒΙΝΤΕΟ) Επιστολική ψήφος: Έως τη Μ. Δευτέρα η προθεσμία εγγραφής
Προσφάτως στην Ελλάδα καθιερώθηκε, για πρώτη φορά, η επιστολική ψήφος ως μέσο διευκόλυνσης της άσκησης του εκλογικού δικαιώματος των εκλογέων για τις ευρωεκλογές και τα εθνικά δημοψηφίσματα. Πρόκειται για ένα ουσιαστικό άνοιγμα προς τον απανταχού Ελληνισμό, με την κατάργηση όλων των πρακτικών εμποδίων στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των Ελλήνων πολιτών όπου και αν βρίσκονται.
Η εισαγωγή της επιστολικής ψήφου αφορά όλους τους Έλληνες πολίτες που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους και επιθυμούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα με επιστολική ψήφο είτε ζουν στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό. Δεν υπάρχουν κριτήρια που περιορίζουν τη δυνατότητα άσκησης του εκλογικού δικαιώματος Ελλήνων πολιτών μέσω επιστολικής ψήφου.
Όσοι είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους και επιθυμούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα με επιστολική ψήφο στις επικείμενες Ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου 2024, μπορούν να εγγραφούν στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους που έχουν δημιουργηθεί για το λόγο αυτό. Η εγγραφή γίνεται μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής του Υπουργείου Εσωτερικών της Ελλάδος https://epistoliki.ypes.gov.gr/ και η σχετική προθεσμία εκπνέει τη Μεγάλη Δευτέρα, 29 Απριλίου, στις 11.59 μ.μ., ώρα Ελλάδος (7 π.μ. Τρίτης, ώρα Καμπέρας).
Σύνοψη της διαδικασίας άσκησης του εκλογικού δικαιώματος
μέσω επιστολικής ψήφου
1. Εγγράφομαι στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους επιστολικής ψήφου μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής του Υπουργείου Εσωτερικών έως τις 29 Απριλίου 2024.
2. Παραλαμβάνω το εκλογικό υλικό στη διεύθυνση που έχω δηλώσει.
3. Ψηφίζω και αποστέλλω τον φάκελό μου στην προσυμπληρωμένη διεύθυνση. Οι φάκελοι πρέπει να φτάσουν στα κέντρα διαλογής έως τις 17:00, ώρα Ελλάδος, την παραμονή των ευρωεκλογών (8 Ιουνίου 2024).
Οδηγίες χρήσης της ηλεκτρονικής εφαρμογής εγγραφής
για την επιστολική ψήφο
1. Σύνδεση στην εφαρμογή
– Οι εκλογείς συνδέονται στην εφαρμογή μέσω του συνδέσμου epistoliki.ypes.gov.gr. Στην αρχική σελίδα αναγράφονται οι βασικές ημερομηνίες που αφορούν την επόμενη εκλογική διαδικασία:
– Για την πιστοποίησή τους, οι εκλογείς κάνουν χρήση των προσωπικών διαπιστευτηρίων TaxisNet τους:
– Εναλλακτικά, οι εκτός Ελλάδας εκλογείς μπορούν να εισέλθουν με συνδυασμό των στοιχείων του εν ισχύ ελληνικού τους διαβατηρίου και του δελτίου αστυνομικής ταυτότητας ή του αριθμού δημοτολογίου τους:
– Οι εκλογείς μπορούν εναλλακτικά να απευθύνονται στα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών εντός Ελλάδας ή, στο εξωτερικό, στις αρμόδιες ελληνικές Προξενικές Αρχές (Γενικά Προξενεία, Προξενεία, Προξενικά Γραφεία Πρεσβειών) για να τους συνδράμουν να εγγραφούν στην πλατφόρμα του Υπουργείου Εσωτερικών ώστε να ψηφίσουν με επιστολική ψήφο, σε περίπτωση που αδυνατούν να συνδεθούν μόνοι τους στην πλατφόρμα.
2. Διαδικασία εγγραφής για την επιστολική ψήφο
– Με την είσοδο στην εφαρμογή, οι εκλογείς μπορούν να δουν τον κατάλογο των αιτήσεών τους σχετικά με την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος μέσω επιστολικής ψήφου. Κατά την πρώτη είσοδο, ο κατάλογος αυτός θα είναι κενός:
– Οι εκλογείς επιλέγουν «Εγγραφή» και συμπληρώνουν τα απαιτούμενα στοιχεία. Αναλυτικότερα:
• Εμφανίζονται προσυμπληρωμένα τα Προσωπικά Στοιχεία και Στοιχεία Βασικού Εκλογικού Καταλόγου των εκλογέων. Οι εκλογείς επιβεβαιώνουν την ορθότητα των στοιχείων και επιλέγουν «Επόμενο». Σε περίπτωση που εντοπίσουν κάποιο λάθος, οι εκλογείς απευθύνονται στον οικείο Δήμο:
• Οι εκλογείς συμπληρώνουν τα Στοιχεία Επικοινωνίας τους (email και κινητό τηλέφωνο με κωδικό κλήσης της χώρας) και επιλέγουν «Επιβεβαίωση» προκειμένου να λάβουν και να εισαγάγουν κωδικούς μίας χρήσης (OTP). Σε περίπτωση που οι εκλογείς δεν λάβουν OTP, μπορούν να επιλέξουν «Αποστολή ξανά»:
• Οι εκλογείς συμπληρώνουν τη Διεύθυνση Διαμονής τους, εντός ή εκτός Ελλάδας. Αυτή δεν είναι απαραίτητα η διεύθυνση στην οποία επιθυμούν να τους αποσταλεί το εκλογικό υλικό:
• Εν συνεχεία, δηλώνουν τη Διεύθυνση Αποστολής Εκλογικού Υλικού στην οποία επιθυμούν να λάβουν τον φάκελο επιστολικής ψήφου. Αν αυτή η διεύθυνση είναι η ίδια με τη Διεύθυνση Διαμονής, οι εκλογείς μπορούν να επιλέξουν το αντίστοιχο πεδίο. Συμπληρώνουν επιπλέον τυχόν πρόσθετα στοιχεία για την παράδοση (π.χ. όνομα στο κουδούνι, όροφος). Υπενθυμίζεται ότι για τις Ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου 2024, το εκλογικό υλικό θα αποσταλεί από το Υπουργείο Εσωτερικών τον Μάιο του 2024 και δύναται να παραληφθεί αποκλειστικά από τους ίδιους τους εκλογείς ή ρητά εξουσιοδοτημένα τρίτα πρόσωπα:
• Τέλος, για την Υποβολή, οι εκλογείς δηλώνουν ότι η αίτηση έχει την έννοια της Υπεύθυνης Δήλωσης και αποδέχονται την επεξεργασία των προσωπικών τους δεδομένων για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος με επιστολική ψήφο και επιλέγουν «Υποβολή»:
– Ανά πάσα στιγμή κατά τη διαδικασία εγγραφής, οι εκλογείς μπορούν να επιλέξουν «Προσωρινή Αποθήκευση» και να επιστρέψουν σε δεύτερο χρόνο για να επεξεργαστούν ή να διαγράψουν την αίτησή τους.
– Οι εκλογείς λαμβάνουν στο email τους επιβεβαίωση υποβολής της αίτησής τους. Οι αιτήσεις γίνονται αμέσως οριστικές και οι εκλογείς μπορούν πλέον να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα με επιστολική ψήφο. Υπενθυμίζεται ότι η προθεσμία εγγραφής είναι 40 ημέρες πριν τη διενέργεια των εκλογών. Δηλαδή, για τις Ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου 2024, οι εγγραφές θα ολοκληρωθούν στις 29 Απριλίου 2024, έως ώρα Ελλάδας 23:59.
3. Μεταβολή στοιχείων και διαγραφή
– Οι εκλογείς που έχουν ήδη εγγραφεί μπορούν να μεταβάλουν τα στοιχεία τους (στοιχεία επικοινωνίας, διεύθυνση διαμονής, διεύθυνση αποστολής εκλογικού υλικού) σε περίπτωση που αυτά αλλάξουν. Συνδέονται στην πλατφόρμα και επιλέγουν «Μεταβολή Στοιχείων» από τον κατάλογο των αιτήσεών τους και ακολουθούν την ανωτέρω διαδικασία, τροποποιώντας τα στοιχεία που έχουν αλλάξει:
– Σε περίπτωση που οι εκλογείς επιθυμούν να διαγράψουν την εγγραφή τους και να ψηφίσουν με φυσική παρουσία στο εκλογικό τμήμα, συνδέονται στην εφαρμογή και επιλέγουν «Διαγραφή» από τον κατάλογο των αιτήσεών τους. Οι εκλογείς αυτοί μπορούν, εφόσον το επιθυμούν, να εγγραφούν εκ νέου στην εφαρμογή για να ψηφίσουν με επιστολική ψήφο.
– Οι αιτήσεις μεταβολής στοιχείων και διαγραφής γίνονται αμέσως δεκτές, μέχρι την λήξη της προθεσμίας εγγραφής, δηλαδή 40 ημέρες πριν τη διενέργεια των εκλογών.
4. Βοήθεια
– Σε περίπτωση που οι εκλογείς αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη χρήση της εφαρμογής, μπορούν να επικοινωνήσουν με το +302106266222 ή να επιλέξουν «Αναφορά Προβλήματος» επάνω δεξιά στην οθόνη και να υποβάλουν το πρόβλημα τους:
– Υπενθυμίζεται ότι οι εκλογείς μπορούν εναλλακτικά να εγγραφούν για να ψηφίσουν μέσω επιστολικής ψήφου μέσω των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών εντός Ελλάδας ή των αρμόδιων ελληνικών Προξενικών Αρχών (Γενικά Προξενεία, Προξενεία, Προξενικά Γραφεία Πρεσβειών) εκτός Ελλάδας.
Συχνές ερωτήσεις και απαντήσεις
1. Ποιους αφορά η επιστολική ψήφος;
Η εισαγωγή της επιστολικής ψήφου αφορά όλους τους Έλληνες πολίτες που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους, είτε βρίσκονται στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό, και επιθυμούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα στις ευρωεκλογές με επιστολική ψήφο. Για τους εκλογείς που βρίσκονται στο εξωτερικό, αυτός θα είναι ο μόνος τρόπος να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα από το εξωτερικό στις προσεχείς ευρωεκλογές, καθώς δεν θα λειτουργήσουν εκλογικά τμήματα στο εξωτερικό.
2. Πώς εγγράφεται ο εκλογές για να ψηφίσει με επιστολική ψήφο;
Το Υπουργείο Εσωτερικών έχει δημιουργήσει την ηλεκτρονική πλατφόρμα https://epistoliki.ypes.gov.gr/ για την εγγραφή των εκλογέων για την επιστολική ψήφο. Ο εκλογέας συνδέεται με τους προσωπικούς κωδικούς taxisnet. Ο εκλογέας του εξωτερικού μπορεί εναλλακτικά να συνδεθεί με συνδυασμό των στοιχείων του εν ισχύ ελληνικού διαβατηρίου του και του ελληνικού δελτίου αστυνομικής ταυτότητας ή του αριθμού δημοτολογίου του. Έπειτα ο εκλογέας επιβεβαιώνει το κινητό του τηλέφωνο και το email του με συνθηματικό μίας χρήσης (OTP) και συμπληρώνει τη διεύθυνση κατοικίας του, καθώς και τη διεύθυνση στην οποία θέλει να του αποσταλεί το εκλογικό υλικό. Ο εκλογέας μπορεί να εγγραφεί και μέσω των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ) ή των Προξενικών Αρχών της Ελλάδας στο εξωτερικό. Η προθεσμία για την υποβολή των αιτήσεων για τις Ευρωεκλογές λήγει τη Δευτέρα, 29 Απριλίου. Μέχρι τότε, ο εκλογέας μπορεί να τροποποιήσει τη διεύθυνση παραλαβής ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο, ή να ακυρώσει την εγγραφή του.
3. Τι περιλαμβάνει ο φάκελος της επιστολικής ψήφου και πότε αποστέλλεται στον εκλογέα;
Ο φάκελος αποστέλλεται στον εκλογέα από το Υπουργείο Εσωτερικών το αργότερο 15 ημέρες πριν από τις Ευρωεκλογές με υποχρέωση παραλαβής είτε από τον εκλογέα είτε από τρίτο πρόσωπο που έχει ρητά εξουσιοδοτηθεί για την παραλαβή του. Ο εκλογέας ενημερώνεται και μπορεί να παρακολουθεί την πορεία αποστολής του φακέλου (tracking). Ο φάκελος περιλαμβάνει: φάκελο επιστροφής επιστολικής ψήφου, ψηφοδέλτιο, φάκελο ψηφοφορίας, έντυπο οδηγιών με κατάλογο υποψηφίων, και αίτηση – υπεύθυνη δήλωση. Ο φάκελος ψηφοφορίας είναι πλήρως ανωνυμοποιημένος και φέρει ειδικό γνώρισμα γνησιότητας.
4. Πώς θα είναι το ψηφοδέλτιο της επιστολικής ψήφου;
Το ψηφοδέλτιο της επιστολικής ψήφου είναι ενιαίο και τυπώνεται με ευθύνη του Υπουργείου Εσωτερικών. Στην πρώτη όψη εμφανίζονται όλα τα κόμματα, συνδυασμοί και συνασπισμοί κομμάτων που είναι υποψήφια και ο εκλογέας βάζει σταυρό όποιο επιλέξει. Επιπλέον έχει διακριτή επιλογή «Δεν επιλέγω κανέναν από τους ανωτέρω – Ψηφίζω λευκό». Στη δεύτερη όψη εμφανίζονται οι αριθμοί από το 1 έως το 42 και ο εκλογέας επιλέγει τους υποψηφίους Ευρωβουλευτές του συνδυασμού του, με την επιλογή του αριθμού του κάθε υποψηφίου που επιθυμεί από τη λίστα που περιλαμβάνεται στο έντυπο οδηγιών. Επιπλέον, σημειώνει τον συνολικό αριθμό των υποψηφίων που έχει επιλέξει, δηλαδή από 0 έως 4.
5. Πώς ψηφίζει ο εκλογέας;
Ο εκλογέας διαβάζει προσεκτικά το έντυπο οδηγιών. Συμπληρώνει την αίτηση – υπεύθυνη δήλωση ψηφιακά ή έγχαρτα και γράφει τα στοιχεία του στον φάκελο επιστροφής επιστολικής ψήφου. Σε περίπτωση που συμπληρώσει την αίτηση – υπεύθυνη δήλωση έγχαρτα, έχει έτοιμη φωτοτυπία της ταυτότητας ή του ελληνικού διαβατηρίου ή του ελληνικού διπλώματος οδήγησής του, ασχέτως αν το έγγραφο είναι σε ισχύ. Επιλέγει τον συνδυασμό και τους υποψήφιους Ευρωβουλευτές που επιθυμεί. Βάζει το ψηφοδέλτιο στον φάκελο ψηφοφορίας και τον κλείνει. Βάζει στον φάκελο ψηφοφορίας, την αίτηση –υπεύθυνη δήλωση και το αποδεικτικό ταυτότητας (σε περίπτωση που η αίτηση – υπεύθυνη δήλωση έχει συμπληρωθεί έγχαρτα) μέσα στον φάκελο επιστροφής, τον κλείνει και τον αποστέλλει στην προσυμπληρωμένη διεύθυνση στην Ελλάδα.
6. Τι γίνεται αφότου ο εκλογέας ψηφίσει και στείλει τον φάκελο;
Ο εκλογέας έχει την ευθύνη για την εγκαιρη αποστολή του φακέλου, ανάλογα με τις προθεσμίες αποστολής που θα ανακοινωθούν σε κάθε χώρα, και ενημερώνεται για την παραλαβή του. Σε περίπτωση που ο φάκελος δεν φτάσει εγκαίρως στο σημείο συλλογής επιστολικών ψήφων, επιστρέφεται στον αποστολέα χωρίς να ανοιχθεί. Τους φακέλους τους παραλαμβάνει η Επιτροπή Συλλογής Επιστολικής Ψήφου, η οποία αποτελείται από δικαστικούς λειτουργούς και δικαστικούς υπαλλήλους. Η Επιτροπή ελέγχει την εγγραφή των εκλογέων για να ψηφίσουν με επιστολική ψήφο και στη συνέχεια τοποθετεί τους φακέλους ψηφοφορίας στην κάλπη. Η καταμέτρηση των επιστολικών ψήφων γίνεται ταυτόχρονα με τις ψήφους στην υπόλοιπη χώρα.
7. Πού συγκεντρώνονται οι φάκελοι που αποστέλλουν οι εκλογείς;
Οι φάκελοι επιστροφής επιστολικής ψήφου αποστέλλονται στην προσυμπληρωμένη διεύθυνση στην Ελλάδα, σε χώρο που φυλάσσεται από την Ελληνική Αστυνομία και παρακολουθείται από κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης. Το υλικό καταγραφής φυλάσσεται στο Πρωτοδικείο Αθηνών. Τα κόμματα και οι συνασπισμοί κομμάτων που συμμετέχουν στις εκλογές δικαιούνται να ορίσουν εκλογικούς αντιπροσώπους για την παρακολούθηση της διαδικασίας.
8. Πώς διασφαλίζεται η μυστικότητα της ψήφου;
Η ψήφος είναι μυστική. Η μυστικότητα της επιστολικής ψήφου επιτυγχάνεται με τον διαχωρισμό του φακέλου ψηφοφορίας από τον φάκελο ο οποίος περιέχει το ψηφοδέλτιο και μπαίνει στην κάλπη μαζί με τα ψηφοδέλτια των άλλων ψηφοφόρων. Η έγχαρτη αίτηση – υπεύθυνη δήλωση φυλάσσεται ξεχωριστά και δεν μπορεί με κανέναν τρόπο να συνδυαστεί με το ψηφοδέλτιο. Το φωτοαντίγραφο του ταυτοποιητικού εγγράφου του εκλογέα χρησιμοποιείται αποκλειστικά για να μην υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ψήφισε κάποιος άλλος για λογαριασμό του.
9. Έχασα τον φάκελο ψηφοφορίας. Τι κάνω;
Ο φάκελος ψηφοφορίας, μαζί με το υπόλοιπο υλικό, πρέπει να φυλάσσεται σε ασφαλές μέρος. Δυστυχώς δεν υπάρχει δυνατότητα αποστολής του φακέλου εκ νέου, καθώς ο κάθε φάκελος είναι προσωπικός και η νέα εκτύπωση θα χρειαστεί χρόνο, ο οποίος δεν θα επιτρέψει την έγκαιρη παραλαβή της ψήφου.
10. Μπορώ να ψηφίσω στο εκλογικό μου τμήμα, ενώ έχω εγγραφεί να ψηφίσω επιστολικά;
Αν ο εκλογέας έχει εγγραφεί εμπρόθεσμα για να ψηφίσει με επιστολική ψήφο, θα υπάρχει ειδική ένδειξη δίπλα στο όνομά του και ο δικαστικός αντιπρόσωπος δεν θα του επιτρέψει να ψηφίσει με φυσική παρουσία στο εκλογικό τμήμα που είναι εγγεγραμμένος. Αν όμως ο φάκελος της επιστολικής ψήφου δεν φτάσει εγκαίρως, τότε ο δικαστικός αντιπρόσωπος θα έχει ενημερωθεί για το γεγονός μη παραλαβής του φακέλου και ο εκλογέας θα μπορεί να ψηφίσει με φυσική παρουσία από τις 11:00 το πρωί και μετά.
11. Αν μετάνιωσα και θέλω να ψηφίσω με φυσική παρουσία;
Αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν δεν έχει παραληφθεί ο φάκελος εμπρόθεσμα. Τότε ο δικαστικός αντιπρόσωπος στο εκλογικό τμήμα όπου είναι εγγεγραμμένος ο εκλογέας, θα ενημερωθεί για τη μη παραλαβή του φακέλου και ο εκλογέας θα μπορεί να ψηφίσει με φυσική παρουσία εκεί από τις 11:00 το πρωί και μετά.
12. Αν επέλεξα κατά λάθος άλλο κόμμα ή υποψήφιο από αυτά που ήθελα;
Στην εξαιρετική αυτή περίπτωση, ο εκλογέας μπορεί να τυπώσει το ψηφοδέλτιο που θα υπάρχει στη σελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών και να το βάλει στον φάκελο ψηφοφορίας.
13. Είμαι κάτοικος εξωτερικού. Μπορώ να ψηφίσω με φυσική παρουσία σε εκλογικό τμήμα εξωτερικού;
Όχι. Στις προσεχείς Ευρωεκλογές, οι Έλληνες που επιθυμούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα από το εξωτερικό, θα μπορούν να ψηφίσουν αποκλειστικά με επιστολική ψήφο. Δεν θα λειτουργήσουν εκλογικά τμήματα στο εξωτερικό. Εντός της ελληνικής επικράτειας, οι εκλογείς θα μπορούν να επιλέξουν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα με επιστολική ψήφο ή με φυσική παρουσία στο εκλογικό τμήμα.
