Ο Οικουμενικός Πατριάρχης στον Ι.Ν. Αγίων Πεντεκαίδεκα Ιερομαρτύρων, Πολιούχων του Κιλκίς
Μέσα από την παράδοση ξεδιπλώθηκε η ιστορία του Κιλκίς ενώπιον του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, το απόγευμα του Σαββάτου, 21 Σεπτεμβρίου, στον Ιερό Ναό Αγίων Πεντεκαίδεκα Ιερομαρτύρων, Πολιούχων και Προστατών του Κιλκίς.
Εκεί σμίξανε οι Πολιτιστικοί Σύλλογοι της πόλης και παρουσίασαν χορούς από τον Πόντο, την Βόρεια και Δυτική Θράκη, τη Μακεδονία, την Κρήτη και την Κωνσταντινούπολη, καθώς και χορούς των Σαρακατσαναίων στην σκέπη των Αγίων Πεντεκαίδεκα Μαρτύρων, τους οποίους η ευλάβεια των πρώτων προσφύγων της Στρώμνιτσας καθιέρωσαν να τιμούν στη νέα τους πατρίδα στο Κιλκίς.
Νωρίτερα ο Οικουμενικός Πατριάρχης, ο Μητροπολίτης Πολυανής και Κιλκισίου κ. Βαρθολομαίος και ο εκπρόσωποι των αρχών, μεταξύ των οποίων και ο πρώην Πρωθυπουργός κ. Ιωάννης Σαρμάς, έγιναν δεκτοί με αισθήματα τιμής και ενθουσιασμού από τους Κιλκισιώτες που συγκεντρώθηκαν στον προαναφερόμενο Ναό.
Ο Παναγιώτατος τέλεσε τον Αγιασμό καθιέρωσης της Φιάλης που κοσμεί τον προαύλειο χώρο και δέχθηκε τον εγκάρδιο χαιρετισμό του καλωσορίσματος από τον Προϊστάμενο του Ναού, Πρωτ. π. Πολύκαρπο Κοντοζίδη, ο οποίος εξέφρασε τα συναισθήματα όλων των ενοριτών, προσφέροντας ως ενθύμιο αγάπης ένα αρχιερατικό εγκόλπιο.
Συγκινητική ήταν η στιγμή όταν τραγούδησε το λυπητερό τραγούδι της προσφυγιάς «Καράβ’ στην Μαύρη Θάλασσα».
Συμμετείχαν οι Σύλλογοι των Σαρακατσάνων «Φλάμπουρας», των Κρητών «Το Αρκάδι», της Θρακικής Εστίας, της Ένωσης Ποντίων «Οι Αργοναύτες», του Πολιτιστικού Βορειοθρακιώτικου Συλλόγου Στενημαχιτών «Άγιος Τρύφων», του Φιλανθρωπικού και Πολιτιστικού Συλλόγου «Η Αρμονία» και του Λυκείου Ελληνίδων Κιλκίς.
Στην αντιφώνηση του ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος τόνισε ότι η μουσική εκδήλωση της Ιεράς Μητροπόλεως Πολυανής και Κιλκισίου για τον εορτασμό των 100 χρόνων από την ανύψωση της Επισκοπής σε Ιερά Μητρόπολη, θα ανακαλέσει στη μνήμη μας την ιστορία, τον πόνο, τη νοσταλγία της γενεθλίου γης, προσφέροντας ένα ασημένιο θυμιατό στον Ναό των Πολιούχων.
Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία του Παναγιωτάτου κατά την επίσκεψή του στον Ιερό Ναό Πεντεκαίδεκα Ιερομαρτύρων, Πολιούχων Κιλκίς:
Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Δημητριάδος καί Ἀλμυροῦ κ. Ἰγνάτιε, ἐκπρόσωπε τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερωνύμου,
Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Πολυανῆς καί Κιλκισίου κύριε Βαρθολομαῖε, Πομενάρχα τῆς θεοσώστου ταύτης Ἐπαρχίας,
Τιμιώτατοι ἀδελφοί Ἱεράρχαι,
Ἐντιμότατοι ἐκπρόσωποι τῶν Ἀρχῶν,
Αἰδεσιμολογιώτατε Πρωτοπρεσβύτερε κύριε Πολύκαρπε, Προϊστάμενε τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Πεντεκαίδεκα Ἱερομαρτύρων Πολιούχων Κιλκίς,
Εὐλαβέστατοι κληρικοί,
Ἐντιμολογιώτατοι Ἄρχοντες Ὀφφικιάλιοι,
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
Ἡ Ποντιακή λαϊκή μοῦσα ἀναφέρεται εἰς τούς ἱερούς ἐκείνους τόπους τῆς πατρῴας καταγωγῆς καί ἐκφράζει τόν καρδιακόν πόθον διά τήν πατρίδα, τόν μακρινόν καί ἀλησμόνητον Πόντον, αναφωνούσα:
Πάντα θυμοῦμαι καί πονῶ
Τόι Πάτριδας τόν τόπον
Ὁ νοῦς’ειμ΄ἐπέμενεν ἐκεῖ
Κι’ἀδά εν τό κορμί μου
Εἶναι μεγάλη ἡ χαρά μας, ἐπειδή εὑρισκόμεθα ἀνάμεσά σας, καί θά παρακολουθήσωμεν τό ἑορταστικόν πρόγραμμα τῶν Πολιτιστικῶν Συλλόγων τῆς πόλεως τοῦ Κιλκίς, τό ὁποῖον εἴμεθα βέβαιοι ὅτι θά μᾶς συγκινήσῃ καί θά ἀνακαλέσῃ εἰς τήν μνήμην μας τήν ἱστορίαν, τόν πόνον, τήν νοσταλγίαν τῆς γενεθλίου γῆς, θά μᾶς παρουσιάσῃ δέ παράλληλα τήν ἐνεστῶσαν κατάστασιν, τήν συνδυάζουσαν τό παρελθόν καί τό παρόν, τήν ἀρετήν καί τόν ἔπαινον τῶν παλαιῶν μιᾶς τῶν ἀρχαιοτέρων παρουσιῶν τοῦ Γένους μας εἰς χώρους καί τόπους καθηγιασμένους μέ δάκρυα, μέ θυσίας, μέ σφραγῖδα χριστιανικήν, τήν ὁποίαν μαρτυροῦν τά ἀποπνέοντα ζωήν μνημεῖα τῶν Ναῶν μας καί τῶν ἐκπαιδευτηρίων μας ἐκεῖ, μέ τήν ἐπί αἰῶνα παρουσίαν τῶν ἐκ τοῦ Πόντου κυρίως προσφύγων ἐνταῦθα. Τό χθές, λοιπόν, καί ἡ σήμερον, ἀπαρτίζουν τήν ἀδιάσπαστον ἑνότητα συνεχείας, συνοχῆς καί συνεπείας, τήν τιμαλφεστάτην παράδοσίν μας.
Ἡ παρουσία τοῦ Πατριάρχου σας ἐδώ συμπίπτει μέ τήν εὐφρόσυνον ἐπέτειον τῆς συμπληρώσεως ἑνός αἰῶνος ἀπό τήν ἀνύψωσιν τῆ Ἱερᾶς Ἐπισκοπῆς Πολυανῆς εἰς Μητρόπολιν. Συμμετέχομεν, ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία καί ὁ Πατριάρχης σας, ὁλοψύχως εἰς τάς ἐκδηλώσεις, τάς ὁποίας ὀργανώνει ἡ ὑμετέρα προσφιλής Ἱερότης, ἅγιε Πολυανῆς καί Κιλκισίου κ. Βαρθολομαῖε, μέ τήν συμμετοχήν κλήρου καί λαοῦ καί ἐν συνεργασίᾳ μέ τήν Περιφέρειαν Κεντρικῆς Μακεδονίας καί τάς τοπικάς Ἀρχάς. Αἱ ἐκδηλώσεις αὗται μαρτυροῦν εὐγλώττως τόν σεβασμόν καί τήν ἀγάπην σας διά τόν αἰωνόβιον θεσμόν τοῦ Οἰκουμενικοῦ μας Πατριαρχείου, τήν Μητέρα Ἐκκλησίαν, ἀπό τήν ὁποίαν προέρχεσθε ὡς εὔκρατον κλῆμα τῆς Ἀμπέλου της.
Ἐκτιμῶμεν ὅλας τάς προσπαθείας διασώσεως τῶν παραδόσεων τοῦ Γένους. Ὁ πολιτισμός, ἡ ζωή καί ἡ ἱστορία τοῦ λαοῦ τῆς περιοχῆς ταύτης, γηγενοῦς καί προσφυγικοῦ, εἶναι ἀρρήκτως συνδεδεμένα καί συνυφασμένα μέ τήν Ἐκκλησίαν μας καί τήν παραδοσιακήν Ὀρθόδοξον εὐλάβειαν, πού ἀνέστησεν εἰς τάς ἀλησμονήτους πατρίδας Μονάς, Ναούς, Μνημεῖα∙ καί ἐδῶ ἐδημιούργησε πολιτισμόν ἐπί τῇ βάσει τῶν ἀξιῶν τάς ὁποίας μετέφερεν ἐκεῖθεν καί μεταλαμπαδεύει ἀπό γενεᾶς εἰς γενεάν.
Ἐπί τήν πέτραν τῆς πίστεως ᾠκοδομήθη ἡ πνευματική ζωή τῶν προσφύγων καί εἶναι αὐτή, ἡ Ὀρθόδοξος πίστις, πού τόν κρατεῖ. Εἶναι ἀναρίθμητοι οἱ διωγμοί, τούς ὁποίους ὑπέστη ὁ λαός μας, λόγῳ τῆς ἀφοσιώσεώς του εἰς τόν Χριστόν καί εἰς τά ἰδανικά του. Ὅμως ὅλοι αὐτοί οἱ διωγμοί διελύθησαν «σάν ἱστός ἀράχνης» καί ἐξηφανίσθησαν «ὡς κύματα θαλάσσης στήν ἀκρογιαλιά», όπως ἔγραφε διά τήν περιοχήν τῆς Ἰωνίας ὁ μακαριστός ἀκαδημαϊκός Κωνσταντῖνος Δεσποτόπουλος. Καί ἄν οἱ κατατρεγμοί συνεχίζωνται, ἴσως ὑπό ἄλλην μορφήν σήμερον πανταχοῦ τῆς οἰκουμένης, τά βιώματα καί αἱ ἐμπειρίαι ζοῦν, καί ἀποτελοῦν δι᾿ ἡμᾶς τούς ἐπιγενομένους τήν πνευματικήν καί πολιτιστικήν παρακαταθήκην, τήν ὁποίαν φυλάσσομεν καί καλούμεθα νά διατηρήσωμεν ἀλώβητον. Αὐτός ὁ ἀξιακός προικισμός ἔσωσε τό Γένος κατά τήν μακράν καί περιπετειώδη αὐτοῦ πορείαν. Αὐτός μᾶς ἑνώνει καί μᾶς κρατύνει εἰς τό παρόν, ἡ διαφύλαξις καί ἡ καλλιέργειά του εἶναι ἐγγύησις διά τό μέλλον μας.
Ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ ἀνακαινίζει τόν ὑλικόν κόσμον, τόν ἀναπλάττει καί τοῦ μεταδίδει ἀπό τό ὑπέρ αἴσθησιν κάλλος τῆς Θείας Ἐνεργείας. Καί διά τῆς καλλιτεχνικῆς δημιουργίας ἐκχέεται ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ εἰς τόν κόσμον. Ἡ πνευματική ἀνύψωσις, ὁ ἐξευγενισμός τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως, ἡ κοσμία ἔκφρασις τῶν αἰσθημάτων τῆς ἀνθρωπίνης καρδίας, ἡ ἐξωτερίκευσις τοῦ σεμνοῦ ἔσω ἀνθρώπου, εἶναι ὁ σκοπός τῶν παραδοσιακῶν χορῶν, τούς ὁποίους τοσοῦτον ἔχει καλλιεργήσει καί ἀναπτύξει ἡ πόλις σας, καί μάλιστα ἡ φιλόμουσος μέριμνά σας, ἀγαπητέ πάτερ Πολύκαρπε. Χαιρόμεθα, πληροφορούμενοι περί τῶν προσπαθειῶν σας διά τήν ἐξοικείωσιν τῆς μαθητιώσης νεολαίας μέ τήν μουσικήν καί χορευτικήν αὐτήν παράδοσιν, μέ τήν συμμετοχήν εἰς σχετικούς πανελληνίους μαθητικούς μουσικούς ἀγῶνας, ἀλλά, ἐκ παραλλήλου, καί διά τήν δραστηριότητά σας ὡς ἐνεργοῦ μέλους τῆς Ἑνώσεως Ποντίων Νομοῦ Κιλκίς «Οἱ Ἀργοναῦται». Σᾶς συγχαίρομεν δι᾿ ὅλα αὐτά, τά ὁποῖα εὐφραίνουν τήν καρδίαν καί φωτίζουν τήν διάνοιαν διά νά λογίζεται «ὅσα ἐστίν ἀληθῆ, ὅσα σεμνά, ὅσα δίκαια, ὅσα ἁγνά, ὅσα προσφιλῆ, ὅσα εὔφημα» (Φιλιπ. δ’, 8).
Μέ τάς σκέψεις αὐτάς, πλήρεις πνευματικῆς εὐφροσύνης καί χρηστῶν ἐλπίδων, κατακλείομεν τόν λόγον, ἐπαινοῦντες καί εὐχαριστοῦντες τά μέλη τῶν Πολιτιστικῶν Συλλόγων τῆς πόλεώς σας, τά ὁποῖα πολύ ἐκοπίασαν διά νά προετοιμάσουν τό πρόγραμμα παραδοσιακῶν χορῶν πού θά ἀπολαύσωμεν ἐν συνεχείᾳ. Ἐπαινοῦμεν ἐπίσης πατρικώς τόν συντονίσαντα τήν ἐκδήλωσιν καί τάς ἑτοιμασίας Πρωτοπρεσβύτερον π. Πολύκαρπον.
Εὐχόμεθα ἡ εὐλογία τῆς Θεοτόκου καί τῶν πολιούχων Πεντεκαίδεκα Ἁγίων νά συνοδεύῃ ὅλους σας καί αἱ αἰώνιαι ἀξίαι τοῦ Εὐαγγελίου καί τοῦ Γένους μας νά ἀποτελοῦν ὁδοδείκτας εἰς τήν ζωήν καί εἰς τήν σκέψιν σας. Ἀμήν.
Ὁ Χριστός ἐν τῷ μέσῳ ἡμῶν!
Φωτογραφίες: Νίκος Παπαχρήστου