Η Καβάλα τίμησε την 112η επέτειο της απελευθέρωσής της


Σε μια ατμόσφαιρα βαθιάς συγκίνησης και ιστορικής συνείδησης, η πόλη της Καβάλας, την Πέμπτη, 26 Ιουνίου, τίμησε την 112η επέτειο της απελευθέρωσής της, με επίκεντρο το Ηρώο της πόλης μπροστά από το εμβληματικό μεσαιωνικό υδραγωγείο (Καμάρες). Ο χώρος, φορτισμένος με μνήμες εθνικής αυτογνωσίας, απέναντι από το παλιό Διοικητήριο της πόλης – απ’ όπου είχε αναγνωστεί το ιστορικό διάγγελμα του ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη – φιλοξένησε και φέτος μιας από τις κορυφαίες εκδηλώσεις του εορταστικού πλαισίου για τα Ελευθέρια.
Η τελετή ξεκίνησε με πομπή από τον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου, αμέσως μετά την καθιερωμένη Θεία Λειτουργία. Με επικεφαλής τα μέλη του Λυκείου Ελληνίδων Καβάλας, τα οποία μετέφεραν με σεμνότητα και υπερηφάνεια την ελληνική σημαία, και με τη συνοδεία της Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Δήμου, καθώς και μαθητών Δημοτικών Σχολείων της πόλης, η πομπή διέσχισε την οδό Κουντουριώτου για να καταλήξει στο Ηρώο της πόλης στις Καμάρες.
Η επίσημη έπαρση της σημαίας πραγματοποιήθηκε από τον Δήμαρχο Καβάλας, Θεόδωρο Μουριάδη, ως ανάμνηση του ιστορικού γεγονότος στο τότε Διοικητήριο της πόλης, από τον πλωτάρχη, Αντώνιο Κριεζή, του πλοίου «ΔΟΞΑ» του ένδοξου Πολεμικού Ναυτικού, με την παρουσία εκπροσώπων των θρησκευτικών, πολιτικών και στρατιωτικών αρχών καθώς και πολιτιστικών φορέων.
Στεφάνι στη μνήμη των πεσόντων κατέθεσαν ο Δήμαρχος Καβάλας, Θεόδωρος Μουριάδης, και ο Αντιπεριφερειάρχης Καβάλας, Θεόδωρος Μαρκόπουλος, αποτίοντας φόρο τιμής σε όσους αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν για την ελευθερία και την εθνική ανεξαρτησία.


Το τιμητικό άγημα προερχόταν από την 20η Μεραρχία Τεθωρακισμένων «Μακεδονία».
Η φετινή επέτειος, γι’ ακόμη μια χρόνια, αποτέλεσε όχι απλώς μια αναδρομή στο παρελθόν, αλλά έναν ζωντανό δεσμό με την ιστορία και τις αξίες του τόπου. Η συμμετοχή φορέων, σχολικών μονάδων και πολιτών επιβεβαίωσε τη διαρκή σύνδεση της Καβάλας με τα γεγονότα που καθόρισαν τη σύγχρονη πορεία της. Η απόδοση τιμής στους αγωνιστές της Απελευθέρωσης συνιστά όχι μόνο πράξη αναγνώρισης, αλλά και υπεύθυνη στάση απέναντι στην ιστορική κληρονομιά του τόπου.
Σε δήλωση του ο Δήμαρχος Καβάλας, Θεόδωρος Μουριάδης, ανέφερε: «Σήμερα γιορτάζουμε την απελευθέρωση της Καβάλας από τον βουλγαρικό και τουρκικό ζυγό. Μετά τα γεγονότα του 1913, ξεκινάει η πορεία της προς την πρόοδο, παρά το γεγονός ότι υπήρξαν κι άλλες ενδιάμεσες κατοχές. Η Καβάλα αναπτύχθηκε με την προσπάθεια των προγόνων μας, αλλά και των μετέπειτα γενεών. Χρόνια πολλά σε όλους τους Καβαλιώτες»
Το ιστορικό της απελευθέρωσης
Στις 26 Ιουνίου του 1913, το αντιτορπιλικό «Δόξα» καταπλέει στον όρμο της Καβάλας και με την βοήθεια φλογερών πατριωτών Καβαλιωτών, οι οποίοι βοηθούν στον εντοπισμό των ναρκών στον θαλάσσιο κόλπο, καταλαμβάνει την πόλη.


Ο πλωτάρχης Α. Κριεζής με ένα μικρό άγημα ναυτών αποβιβάζεται στο λιμάνι της Καβάλας (στη διασταύρωση των οδών Ερυθρού Σταυρού και Κουντουριώτη), κατευθύνεται στο Διοικητήριο, το παλιό Δικαστήριο και κάτω από τις ζητωκραυγές των εκατοντάδων Ελλήνων που κατέβηκαν από κάθε γωνιά της πόλης, υψώνει την Ελληνική Σημαία. Από το θωρηκτό «Γ. Αβέρωφ» ο Στόλαρχος Π. Κουντουριώτης στέλνει ένα αξέχαστο ραδιοτηλεγράφημα: «Εξ Αβέρωφ τη 27 Ιουνίου, ώρα 5 και 30′ μ.μ. Σήμερον επισήμως προκηρύχθη η κατάληψις της Καβάλας. Εκαθαρίσαμεν τα περίχωρα από τους κομιτατζήδες και ικανούς Βουλγάρους στρατιώτας αδέσποτους. Ο ενθουσιασμός είναι μέγιστος. Οι Τούρκοι συμμετέχουσι πλήρως αυτού. Κουντουριώτης».
Αναπαράσταση άφιξης λόχου Θασίων εθελοντών στην Καβάλα στις 26 Ιουνίου 1913
Με βάση τις ιστορικές μαρτυρίες για τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν το κρίσιμο διάστημα πριν την απελευθέρωση της Καβάλας από τον βουλγαρικό ζυγό, πραγματοποιήθηκε η αναπαράσταση της άφιξης του λόχου των Θασίων εθελοντών στο λιμάνι της πόλης.
Το εν λόγω έθιμο, που παρουσιάζει κάθε χρόνο η Θασιακή Ένωση Καβάλας, είναι μία από τις σημαντικότερες εκδηλώσεις των «Ελευθερίων» και προκαλεί το ενδιαφέρον τόσο των κατοίκων, όσο και των επισκεπτών της περιοχής.
Μετά το δρώμενο της αναπαράστασης, ακολούθησαν παραδοσιακοί χοροί από την Θασιακή Ένωση Καβάλας και την Ομάδα Έκφρασης Ελληνικού Πολιτισμού «Ιχνηλάτες». Παρών ήταν, μεταξύ άλλων, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου κ. Στέφανος.


Το ιστορικό
Ο λόχος των Θασίων εθελοντών οργανώθηκε και εκπαιδεύτηκε από τον Έλληνα αξιωματικό Γεώργιο Χατζηγογούση στην Θεολόγο της Θάσου τον Μάιο του 1913. Με το ξέσπασμα του ελληνοβουλγαρικού πολέμου ήταν έτοιμος για στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Στις 27 Ιουνίου 1913 ο εθελοντικός αυτός λόχος πέρασε στην Καβάλα, όπου οι Καβαλιώτες τους υποδέχτηκαν με μεγάλη χαρά. Αμέσως έσπευσαν στα περίχωρα για να καταδιώξουν τους Βουλγάρους που υποχωρούσαν. Σε σύγκρουση μάλιστα που έγινε στο Δοξάτο, σκοτώθηκε και ο Θάσιος εθελοντής από τον Θεολόγο Ι. Καφαντάρης.
Φωτογραφίες: Κώστας Σαραϊδάρης