Φωκίδα: Στην Ιτέα η εικόνα της Παναγίας Γεροντίσσης από την Ι.Μ. Παντοκράτορος Αγίου Όρους

Με την ευλογία του Μητροπολίτου Φωκίδος κ. Θεοκτίστου και την πρωτοβουλία καθώς και την άοκνη εργατικότητα του προϊσταμένου του Ιερού Ναού Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στην Ιτέα, Αρχιμανδρίτου κ. Νεκταρίου Καλύβα, καθ᾽ όλον το επετειακό τρέχον έτος διοργανώνονται στον Ναό εόρτιες εκδηλώσεις, για την συμπλήρωση 130 χρόνων λειτουργικής ζωής, ιστορίας και ποιμαντικής προσφοράς στον λαό της πόλεως.

Αποκορύφωμα των επετειακών εκδηλώσεων, υπήρξε το διάστημα από 30 Μαΐου έως και 3 Ιουνίου. Την Παρασκευή, 30 Μαΐου, το απόγευμα, σύσσωμος ο ευσεβής λαός της Ιτέας, στο λιμάνι της πόλεως αποδέχθηκε την ιερά εικόνα της Παναγίας Γεροντίσσης εκ της Ιεράς Μονής Παντοκράτορος του Αγίου Όρους. Την εικόνα συνόδευσαν οι Παντοκρατορινοί πατέρες Ιερομόναχος Νικόδημος και μοναχός Ραφαήλ. Με λιτανευτική πομπή κατευθύνθηκε προς τον Ναό, όπου ενθρονίστηκε και τέθηκε σε πενθήμερο προσκύνημα. Ακολούθησε εσπερινός και αγρυπνία κατά το τυπικό του Αγίου Όρους.

Το Σάββατο, 31 Μαΐου, το εσπέρας, τελέστηκε στον ως άνω Ναό, Μέγας Αρχιερατικός Εσπερινός, χοροστατούντος του Μητροπολίτου Καρπενησίου κ. Γεωργίου, μετ’ αρτοκλασίας και θείου κηρύγματος. Η Ακολουθία μεταδόθηκε από το εκκλησιαστικό κανάλι «ΛΥΧΝΟΣ» της Μητροπόλεως Πατρών. Το πρωί της Κυριακής τελέστηκε η Ακολουθία του Όρθρου, στην οποία χοροστάτησε ο Μητροπολίτης Πατρών κ. Χρυσόστομος, ο οποίος και προέστη στο λαμπρό πολυαρχιερατικό συλλείτουργο, συμμετεχόντων των Μητροπολιτών Θηβών Λεβαδείας και Αυλίδος κ. Γεωργίου, Καρπενησίου κ. Γεωργίου, Φθιώτιδος κ. Συμεών, καθώς και του Ποιμενάρχου της Φωκίδος κ. Θεοκτίστου.

Έλαβαν μέρος επτά Ιερείς και τρείς Διάκονοι. Κατά την Θεία Λειτουργία και κατά την ιερά Αγρυπνία της Παρασκευής και τον Εσπερινό του Σαββάτου, έψαλλε μελωδικότατα ο Μοναχός Γέρων Δαμασκηνός Νεοσκητιώτης μετά της εκλεκτής συνοδείας του.

Τον θείο λόγο κήρυξε εμπνευσμένως ο Μητροπολίτης Πατρών κ. Χρυσόστομοος. Στην αρχή της ομιλίας του ευχαρίστησε τον Ποιμενάρχη της Φωκίδος κ. Θεόκτιστο και αναφέρθηκε στην πολυετή γνωριμία και φιλία που τους συνδέει, από τη διακονία τους στις όμορες Μητροπόλεις Μαντινείας και Γόρτυνος. Στη συνέχεια έστρεψε τον λόγο στο επετειακό γεγονός, σκιαγράφησε την προσωπικότητα του προκατόχου του, μακαριστού Μητροπολίτου Πατρών Ιεροθέου, που είχε τελέσει τα εγκαίνια του Ναού, την 25η Ιουνίου 1895. Ακολούθως αναφέρθηκε στην πνευματική σύνδεση Μητροπολίτου Πατρών Ιεροθέου, Αγίου Νεκταρίου Πενταπόλεως και Αγίου Γερβασίου Παρασκευοπούλου. Ο καλλιεπέστατος Μητροπολίτης Πατρών, ως άλλος χρυσορρήμων, έκλεισε το κήρυγμά του, τονίζοντας την αξία που έχει ο ενοριακός ναός για την πνευματική καλλιέργεια και πρόοδο του χριστεπωνύμου πληρώματος. Ευχήθηκε ο ναός της Μεταμορφώσεως να αποτελεί για την πόλη της Ιτέας σημείο ενότητας Θεού και ανθρώπων, Κλήρου και λαού και να αναδεικνύεται πνευματικός φάρος που θα σκορπίζει το φως του Χριστού καθώς και λιμάνι των θελόντων σωθήναι.

Προ της απολύσεως, τον λόγο έλαβε ο Αρχιμ. κ. Νεκτάριος Καλύβας, προϊστάμενος του Ναού, ο οποίος αναφέρθηκε καταλλήλως στο επετειακό εόρτιο γεγονός. Μεταξύ των άλλων, ανέφερε τα κάτωθι: «Ὁ ἐνοριακός Ναός, ὅπου γῆς, εἶναι ὁ βασικός τόπος καί χῶρος τῆς ζωντανῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ καί ταυτοχρόνως τῆς ἀποκαλύψεώς του στούς ἀνθρώπους. Ἀποτελεῖ διαχρονικῶς τό φυτώριο τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς καί τό κέντρο τῆς λειτουργικῆς ἐμπειρίας. Ὅπως γιά τόν ἀνθρώπινον ὀργανισμόν παίζει σημαντικώτατον ρόλο τό ζωτικόν ὄργανον, ἡ καρδιά, ἔτσι γιά μία τοπική κοινωνίαν ὁ ἐνοριακός Ναός λειτουργεῖ ὡς πνευματική καρδιά, χαρίζοντας πληρότητα καί ὅραμα ζωῆς.

Ὁ ὀρθόδοξος λαός ἀνέκαθεν συγκεντρώνεται στόν ἱερόν αὐτόν χῶρον γιά νά τελέση τήν Θείαν Λειτουργίαν, τά λοιπά Μυστήρια καί τίς ἱερές Ἀκολουθίες. Αὐτή ἡ ἐν Χριστῷ σύναξη καλεῖται Ἐκκλησία. Οἱ λέξεις ναός καί ἐκκλησία εἶναι ταυτόσημες καί ἀλληλοπεριχωρούμενες. Ὁ Ναός λέγεται Ἐκκλησία, κατά συνεκδοχήν, όπως ἔλεγε ὁ μακαριστός Μητροπολίτης Χίου Χρυσόστομος Γιαλούρης. Στήν συνείδηση τοῦ πιστοῦ Χριστιανοῦ, ὅλη ἡ Ἐκκλησία ἐμπεριέχεται στό οἰκοδόμημα τοῦ Ναοῦ καί ἀκολούθως τό κτίσμα ἐκφράζει τήν θεολογία τῆς Ἐκκλησίας. Δέν μπορεῖ νά νοηθῆ ναός, χωρίς νά τελεῖται ἐντός αὐτοῦ τό Μυστήριο τῶν Μυστηρίων ἡ Θεία Εὐχαριστία, γι᾽αὐτό κυριαρχεῖ ἡ ἀντίληψις ὅτι ἡ θεία λατρεία μέ ἀποκορύφωμα τήν θείανΛειτουργίαν ἁγιάζει καί μεταμορφώνει τόν ὑλικόν χῶρον, μέσα στόν ὁποῖον τελεῖται καί τόν καθιστᾶ ἱερόν.

Ὁ χῶρος τοῦ ναοῦ εἶναι συνδεδεμένος μέ τίς πιό δυνατές πνευματικές ἐμπειρίες καί τίς ἱερώτερες στιγμές τῆς ζωῆς τοῦ Χριστιανοῦ. Οἱ ἐνορίται ζοῦν ὅλα τά μεγάλα γεγονότα τοῦ ἐπιγείου βίου των, μέσα στόν ναό τοῦ χωριοῦ ἤ τῆς πόλεως. Δέν εἶναι τυχαία ἄλλωστε ἡ τοποθέτηση τοῦ ἐνοριακοῦ ναοῦ στό κέντρο τοῦ οἰκισμοῦ καί αὐτό συμβαίνει γιά νά ὑπενθυμίζει στό πλήρωμα τῆς τοπικῆς ἐκκλησίας ὅτι ὁ Χριστός θά πρέπει νά εἶναι τό κέντρο τῆς καθημερινῆς ζωῆς πάντων.

Ἔτσι, μέσα ἀπό τήν βίωση τῆς Χριστοκεντρικότητος, ὁ ἐνοριακός Ναός καθίσταται ἀστείρευτη πηγή εὐλογίας καί Θείας Χάριτος, γιά τήν ἑκάστοτε χριστιανικήν κοινότητα. «…Ἡ σημερινή λαμπρά ἑορτή μέ τό πολυαρχιερατικόν συλλείτουργον καί τήν ἀθρόαν συμμετοχήν τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ, εἶναι συνισταμένη γνώσεως, τιμῆς, χρέους κι εὐγνωμοσύνης. Κατ᾽ἀρχήν γνώσεως καί ἐντρυφήσεως τῆς πορείας, πού ἀκολούθησε ὁ Ναός τῆς Μεταμορφώσεως Ἰτέας, μέσα στήν ροή τῆς ἱστορίας.

Ἡ διάσωση τῆς ἱστορικῆς μνήμης ἀποτελεῖ ἐπιτακτικήν ἀνάγκην, ἡ ὁποία ἀμβλύνεται, ἐάν δέν ἀναδεικνύεται. Ἐπίσης, ἡ ἐδῶ παρουσία μας εἶναι ὀφειλόμενο χρέος στήν μνήμη τῶν κτιτόρων, δωρητῶν, εὐεργετῶν καί ἀνακαινιστῶν τοῦ ἁγίου αὐτοῦ οἴκου, πού ἀπό μικρό ἐξωκκλήσι τό ἀνέδειξαν σέ μεγαλοπρεπέστατον ναόν. Ὀφειλόμενο χρέος στήν μνήμη τῶνἱερέων τῶν ἱερατευσάντων ἐν τῷ ναῷ τούτῳ, οἱ ὁποίοι ἐργάσθηκαν ἀόκνως κι ἐκαλλιέργησαν ἐπί 130 ἔτη τό γεώργιον τῆς κατ᾽ Ἰτέαν Ἐκκλησίας.

Ἡ τελεσθεῖσα ἀρχιερατική Θεία Λειτουργία, ἄς λογισθῇ ὡς ἱερόν μνημόσυνον ὅλων τῶν προαπελθόντων πατέρων καί ἀδελφῶν, πού συνεδέθησαν ἀπό τῆς ἀρχῆς καί μέχρι τῶν ἡμερῶν μας, μέ τόν Ἱερόν Ναόν καθώς καί ὡς ξεχείλισμα λατρευτικῆς εὐγνωμοσύνης πρός τόν Μεταμορφωθέντα Κύριον, γιά τίς πάμπολλες δωρεές καί χάριτες πού ἐπιδαψιλεύει στόν Κλῆρο καί τόν λαόν τῆς πόλεως.

Εἴη τό ὄνομα Κυρίου εὐλογημένον».

Ο πολυσέβαστος ομιλητής περάτωσε τον λόγο με θερμές ευχαριστίες προς τους παρισταμένους αρχιερείς και με προσευχητικούς στίχους από την ακολουθία των Εγκαινίων του ναού.

Ο Μητροπολίτης Φωκίδος κ. Θεόκτιστος ευγνωμόνως ευχαρίστησε τους αρχιερείς, το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο και τον ευσεβή λαό, που είχε κατακλύσει τον Ιερό Ναό και τον αύλειο χώρο. Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας εψάλη το τριετές μνημόσυνο του μακαριστού Αρχιμ. Νικολάου Παρασκευά, διατελέσαντος επί τεσσαρακονταετία εφημερίου του Ιερού Ναού.

Ακολούθησε κέρασμα στο Αρχονταρίκι του Ναού και αμέσως μετά γεύμα στο Θεραπευτήριο Χρονίων Παθήσεων της Ιτέας.

Την Κυριακή το απόγευμα στον Ιερό Ναό, εν πληθούση εκκλησία, τελέστηκε το Ιερό Μυστήριο του Ευχελαίου, στο τέλος του οποίου ομίλησε για το πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου η Γερόντισσα Μαριάμ, Καθηγουμένη της Ι. Μονής Παναγίας Κουτσουριώτισσας.

Οι ιερές Ακολουθίες συνεχίστηκαν τελούμενες Δευτέρα πρωί-βράδυ, Τρίτη πρωί και έκλεισε ο λατρευτικός κύκλος της επετειακής αυτής εορτής την Τρίτη το απόγευμα, με την Ακολουθία του Εσπερινού και τη θαυμάσια ομιλία σχετικώς με τη ζωή της Υπεραγίας Θεοτόκου, από τον Πρωτοπρεσβύτερο π. Σπυρίδωνα Βασιλάκο, κληρικό της Μητροπόλεως Θηβών. Αργά το βράδυ, οι πατέρες της αθωνικής Ιεράς Μονής Παντοκράτορος με το «ιερό κειμήλιο και σέβασμα», την εικόνα της Γερόντισσας, ανεχώρησαν για το Περιβόλι της Παναγίας.

Έτσι ολοκληρώθηκε η εορτή και πανήγυρις επί τη αναμνήσει των εγκαινίων του Ναού και τη επετείω των 130 χρόνων.