Η 158η επέτειος της εθελοθυσίας των ηρώων, κατά το Ολοκαύτωμα στο Αρκάδι
Παρουσία της Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου εορτάστηκε στην πόλη του Ρεθύμνου και στην μονή Αρκαδίου η 158η επέτειος της εθελοθυσίας των ηρώων, κατά το Ολοκαύτωμα στο Αρκάδι.
Η ημέρα μνήμης και τιμής της εθελοντικής θυσίας των 1.000 περίπου Κρητών ανδρών και γυναικών την 9η Νοεμβρίου 1866, όταν και είχαν κλειστεί στην Ιερά Μονή για να σωθούν από τον Μουσταφά με τους 15.000 πολεμιστές του, Τούρκους, Αιγύπτιους, Αλβανούς, ξεκίνησε με την Αρχιερατική Θεία Λειτουργία στην Ιερά Μονή Αρκαδίου ιερουργούντος του Μητροπολίτη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Προδρόμου. Ακολούθησε η καθιερωμένη παρέλαση πολιτικών, στρατιωτικών τμημάτων και σωμάτων ασφαλείας, την οποία παρακολούθησε η Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, ενώ η επίσημη δοξολογία τελέστηκε στη μονή Αρκαδίου, χοροστατούντος του Αρχιεπισκόπου Κρήτης κ. Ευγενίου. Στη συνέχεια η Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας μετέβη μετά των αρχιερέων στο χώρο του Μαυσωλείου της μονής, όπου τελέστηκε αρχιερατική επιμνημόσυνη δέηση, ενώ η κ. Σακελλαροπούλου κατέθεσε στεφάνι τιμώντας τους αγωνιστές και νεκρούς του Αρκαδίου.
Τα μέλη του Συλλόγου Ενεργών Πολιτών «ΣΥΝΠΟΛΙΣ» πραγματοποίησαν έπαρση της ελληνικής σημαίας, ενώ την εκφώνηση του πανηγυρικού της επετείου του Ολοκαυτώματος πραγματοποίησε η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνης, Μαρία Λιονή.
«Στην κορύφωση του αγώνα για την Ελευθερία, το Ολοκαύτωμα του Αρκαδίου και η αυτοθυσία των αγωνιστών συγκλόνισε και συντάραξε τον κόσμο. Η Ιερά Μονή Αρκαδίου μετατράπηκε, σε μια στιγμή σε επίγειο θυσιαστήριο, που διαμόρφωσε τη νεότερη ιστορία της Ελλάδας», ανέφερε ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, επισημαίνοντας πως «το φιλελληνικό κίνημα, εξαπλώθηκε πάνω στις στάχτες της Μονής και ο μαρτυρικός θάνατος των αγωνιστών του 1866, έγινε εθνικό ορόσημο, διαμορφώνοντας τις συνθήκες για την απελευθέρωση της Κρήτης. Στην πυριτιδαποθήκη του Ολοκαυτώματος αποτυπώνονται μέχρι σήμερα τα πιο επίκαιρα μηνύματα για την ελευθερία και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Το Αρκάδι συνεχίζει να συνθέτει έναν Ύμνο στην Ελευθερία».
Ο δήμαρχος Ρεθύμνης Γιώργης Μαρινάκης είπε: «Με δέος και συγκίνηση αποδίδουμε κάθε χρόνο, τον οφειλόμενο φόρο τιμής στους ήρωες του Ολοκαυτώματος του Αρκαδίου. Υποκλινόμαστε ευλαβικά, στην ιερότητα της εθελοθυσίας. Ανατροφοδοτούμε την συλλογική μας ιστορική μνήμη, με τους πανίσχυρους συμβολισμούς του ανεπανάληπτου ιστορικού δράματος που εξελίχθηκε στην Ιερά Μονή Αρκαδίου και συναισθανόμαστε το μεγαλείο του αγώνα των προγόνων μας: του ηγούμενου Γαβριήλ Μαρινάκη, του Κωστή Γιαμπουδάκη, της Χαρίκλειας Δασκαλάκη, των εκατοντάδων πολιορκημένων, έγκλειστων στη Μονή Αρκαδίου Αγωνιστών, που μετέτρεψαν τη ζωή τους σε φλόγα, στην πυριτιδαποθήκη του Μοναστηριού». Χαρακτήρισε μάλιστα την επέτειο του Αρκαδίου και της εθελοθυσίας: «Μια φλόγα που ζεσταίνει τις καρδιές μας και φωτίζει τις επιλογές μας, ως διαχρονική πρόσκληση σε διαρκή αφύπνιση, σε συλλογική εγρήγορση, σε δημιουργική έμπνευση, σε συνετή ανατροπή και ρήξη με την απάθεια, την εγωπαθή αυτοσυντήρηση και την ηθική έκπτωση. Οι πολυμέτωπες προκλήσεις της εποχής μας, δοκιμάζουν τις αντοχές του αξιακού συστήματος, την ενότητα και τη συνοχή μας. Μας καλούν επιτακτικά να κάνουμε τις προσωπικές και συλλογικές μας υπερβάσεις και να καθορίσουμε, με τόλμη και αρετή, την εξέλιξη της ζωής και του τόπου μας, στον παρόντα χρόνο μα και στο μέλλοντα. Με αυτή την ευθύνη, την αποφασιστικότητα και την αυταπάρνηση που μας δίδαξαν οι πρόγονοί μας, πορευόμαστε, επιδιώκοντας, ως υπερήφανοι συνεχιστές της Ιστορίας που μας κληροδότησαν, να φανούμε αντάξιοί τους».
Η ανατίναξη της Μονής Αρκαδίου έγινε είδηση και ταξίδεψε στην οικουμένη, ενώ χαρακτηρίστηκε ως κορυφαία πράξη του Αγώνα των Κρητικών για την απελευθέρωση τους από τους Τούρκους. Το ολοκαύτωμα της Μονής Αρκαδίου, ως το πιο σημαντικό κατά τους ιστορικούς γεγονός της Κρητικής Επανάστασης του 1866, έγινε σύμβολο ηρωισμού και θυσίας, με τη διεθνή κοινή γνώμη να στέκεται με δέος στην πράξη της εθελοθυσίας των 300 περίπου πολιορκημένων και 700 περίπου αμάχων γυναικόπαιδων και ανδρών, ξεσηκώνοντας διεθνείς αντιδράσεις κατά της Τουρκίας και ένα κύμα φιλελληνισμού.
Ο Βίκτωρας Ουγκώ είχε γράψει: «Τίνος ένεκεν εξανέστη η Κρήτη; Διότι ο μεν Θεός έπλασε αυτήν τον κάλλιστον τόπον της οικουμένης, οι δε Τούρκοι τον ανέδειξαν τον αθλιέστερον…». Λόγιοι και ο πνευματικός κόσμος από Ευρώπη, Σερβία Αμερικοί, κατέγραψαν και αποτύπωσαν την εθελοθυσία, τα συναισθήματα για την Ελλάδα και την Κρήτη καθώς επίσης η Αρκαδική Εθελοθυσία ξεσήκωσε την κοινωνία στη Ρουμανία και γέμισε σελίδες και χειρόγραφα ποιητών Ευρωπαίων, οι οποίοι ανέδειξαν το μεγαλείο ενός αγώνα για την ελευθερία των ανθρώπων.