Ελλάδα – Σερβία: 30 χρόνια ανεκτίμητης φιλίας στο Σύδνεϋ
Πραγματοποιήθηκε την Κυριακή, 22 Σεπτεμβρίου, με ιδιαίτερη λαμπρότητα ο ετήσιος θεσμός φιλίας μεταξύ της Eλληνικής και Σερβικής παροικίας του Σύδνεϋ, με τη σημαντική παρουσία των διπλωματικών αρχών της Σερβίας και της Ελλάδας στην Αυστραλία. Φέτος, ο θεσμός έφτασε αισίως στα 30 χρόνια από τότε που ξεκίνησε. Ο γιορτασμός – θεσμός πια αυτός αναμένεται πάντα από τις δύο παροικίες και διεξάγεται, όπως είναι γνωστό, στα μέσα με τέλη του Σεπτεμβρίου κάθε χρόνο. Πέρυσι όμως λόγω της πολύμηνης απουσίας των συντονιστών από την Αυστραλία, η συνάντηση των δύο παροικιών δεν πραγματοποιήθηκε, όπως βέβαια και στα δύσκολα χρόνια της πανδημίας.
Υπενθυμίζεται πως η πρώτη «Ελληνο-σερβική Ημέρα Φιλίας» έλαβε χώρα το 1993 στην αίθουσα της Σερβικής Ορθόδοξης Ενορίας-Σχολικής Κοινότητας του Αγίου Αρχιδιακόνου Στεφάνου (Serbian Orthodox Parish-Community of St Archdeacon Stefan), στο δυτικό προάστιο του Σύδνεϋ, Πλάμπτον/Ρούτι Χιλλ (Plumpton/Rooty Hill), και από τότε η συνάντηση συνεχίζεται στον ίδιο χώρο φτάνοντας αισίως τώρα τις τρεις δεκαετίες.
Οι πόρτες της μεγάλης αυτής ενοριακής αίθουσας ανοίγουν διάπλατα πάντα υποδεχόμενες τους Έλληνες, τους Σέρβους, άλλους Ορθόδοξους Χριστιανούς, αλλά και φίλους των δύο κοινοτήτων για να ζήσουν όλοι ένα πλούσιο και μοναδικό βαλκανικό μουσικοχορευτικό πρόγραμμα και έντονα φιλικά αισθήματα. Η πρόσοψη και ο εσωτερικός χώρος του κτιρίου ντύνονται με τις σημαίες της Ελλάδας και της Κύπρου παντού, το αστέρι της Μακεδονίας και φυσικά με τις σημαίες της Σερβίας.
Η αμέριστη βοήθεια των Ελλήνων προς τους Ορθοδόξους Σέρβους κατά τη διάρκεια των γιουσκοσλαβικών πολέμων
Η αγάπη που τρέφουν οι Σέρβοι προς τους Έλληνες της Αυστραλίας, της Ελλάδας και της Κύπρου στην γιορτή είναι οφθαλμοφανής με την υποδοχή και την φιλοξενία που επιδεικνύουν. Όπως υπενθυμίζουν οι διοργανωτές, οι Έλληνες έσπευσαν να βοηθήσουν τους Σέρβους στις αρχές της δεκαετίας του ’90 και αργότερα προς τα τέλη της ίδιας δεκαετίας όταν οι Σέρβοι δοκιμάζονταν από τους εμφυλίους πολέμους στην πάλαι ποτέ Γιουγκοσλαβία. Η διάλυση της Γιουγκοσλαβικής Ομοσπονδίας τραυμάτισε τις ψυχές των απλών Σέρβων, αλλά και των άλλων σλαβικών λαών που απάρτιζαν την δυνατή αυτή βαλκανική χώρα. Οι αμερικανικο-νατοϊκές επιθέσεις με την ρίψη βομβών στα τέλη της δεκαετίας του ’90, ιδιαίτερα στην Σερβία, δημιούργησαν ένα κύμα αμέριστης συμπαράστασης των Ελλήνων, Κυπρίων αλλά και απόδημων Ελλήνων σε όλον τον κόσμο προς τους ομόδοξους και ορθόδοξους Σέρβους σε όλη την τότε Γιουγκοσλαβική επικράτεια. Στις τραγικές αυτές στιγμές των επιθέσεων κατά της Σερβίας, οι Έλληνες και ιδιαίτερα οι Μακεδόνες στην βόρεια Ελλάδα δέχτηκαν και φιλοξένησαν στα σπίτια τους σε Θεσσαλονίκη, Καβάλα, Πιερία, Πέλλα, Καστοριά και αλλού εκατοντάδες ορφανά Σερβόπουλα από τη Σερβία, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και άλλες περιοχές της τέως Γιουγκοσλαβίας, προσπαθώντας να απαλύνουν τις ψυχές των τραυματισμένων παιδιών, όσο αυτό ήταν εφικτό. Οι Σέρβοι, εντός της Σερβίας, αλλά και οι απόδημοί τους (όπως στο Σύδνεϋ της Αυστραλίας), ποτέ δεν λησμονούν την ψυχολογική και οικονομική βοήθεια και την αγάπη των Ελλήνων προς τα ορφανά Σερβόπουλα και τις εκτοπισμένες και καταρρακωμένες από τον πόλεμο οικογένειες των Σέρβων. Η ελληνική βοήθεια είναι βαθιά χαραγμένη στην μνήμη του σερβικού λαού και βεβαίως της Σερβικής διασποράς.
Η έναρξη, τα μηνύματα και οι επίσημοι προσκεκλημένοι
Η «30η ετήσια Ελληνο-Σερβική και Ορθόδοξη Πολιτιστική Ημέρα Φιλίας» ξεκίνησε με Θεία Λειτουργία από τον ιερατικώς προϊστάμενο του Σερβικού Ορθόδοξου Ναού του Αγίου Αρχιδιακόνου Στεφάνου π. Αλεξάνταρ Ιβάνοβιτς (Father Aleksandar Ivanovic). Τη Θεία Λειτουργία παρακολούθησαν από το πρωί ο Πρέσβης της Σερβίας στην Καμπέρα κ. Ράντε Στεφάνοβιτς (Rade Stefanovic) και ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στο Σύδνεϋ, κ. Ιωάννης Μαλλικούρτης, για πρώτη φορά. Μετά το πέρας του εκκλησιασμού, οι διπλωματικοί εκπρόσωποι, οι ενορίτες και οι εκατοντάδες επισκέπτες μετέβησαν στη διπλανή αίθουσα για το μεσημεριανό γεύμα και για να παρακολουθήσουν την γιορτή, όπου προβλήθηκε στην αρχή μια πληθώρα διαφανειών σε προβολέα με διάφορα φωτογραφικά στιγμιότυπα για τον θεσμό από τότε που ξεκίνησε. Η γιορτή ξεκίνησε με την ανάκρουση των εθνικών ύμνων της Σερβίας, της Ελλάδας και της Κύπρου. Αμέσως μετά ο π. Αλεξάνταρ προσευχήθηκε για την υγεία των Σέρβων και Ελλήνων και όλων των παρευρισκόμενων και ευλόγησε τα εδέσματα που ετοίμασαν οι ακούραστες γυναίκες της τοπικής σερβικής φιλοπτώχου. Ο ιερέας ευχαρίστησε έπειτα τους Έλληνες για την προσέλευσή τους, εξυμνώντας τη φιλία μεταξύ των δύο λαών και κοινοτήτων μέσα στο διάβα της ιστορίας. Λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων, τον Γενικό Πρόξενο της Ελλάδας διαδέχτηκε να τον εκπροσωπεί η διευθύντρια του Γραφείου Διπλωματίας του Ελληνικού Γενικού Προξενείου κ. Αναστασία Χριστοφιλοπούλου. Πρώτος κλήθηκε να απευθύνει σύντομο χαιρετισμό από την εξέδρα ο Σέρβος Πρέσβης, ο οποίος χαιρέτισε την πρωτοβουλία της εν λόγω Σερβικής Ορθόδοξης Ενορίας προς τους Έλληνες, τονίζοντας για μια ακόμη φορά τους άρρηκτους δεσμούς μεταξύ των δύο εθνών και λαών από αιώνες και ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. Παρόμοιο χαιρετισμό απηύθυνε και η κ. Χριστοφιλοπούλου, εστιάζοντας στις ισχυρές σχέσεις των δύο λάων. Η ίδια συνεχάρη τους διοργανωτές κ. Δημήτρη Καμετόπουλο εκ μέρους της ελληνικής πλευράς και κ. Μπράνκο Κόντιτς (Branko Kondic) από την σερβική πλευρά. Στη συνέχεια, ο κ. Καμετόπουλος διάβασε χαιρετιστήριο μήνυμα από τον Ύπατο Αρμοστή της Κύπρου στην Καμπέρρα κ. Αντώνη Σαμμούτη. Στο δικό του μήνυμα, ο κ. Σαμμούτης εστίασε στην σημαντική πολιτισμική, γεωγραφική, ιστορική και θρησκευτική σύνδεση μεταξύ Ελλήνων και Σέρβων, τονίζοντας τους κοινούς αγώνες Ελλήνων, Ελληνοκυπρίων και Σέρβων για δημοκρατία και ελευθερία, ευχόμενος η Κύπρος να βρει την ελευθερία της μετά από 50 χρόνια παρόνομης κατοχής από την Τουρκία, όπως επεσήμανε.
Μετά τις ομιλίες των επισήμων, έγινε η κοπή μιας συμβολικής τούρτας με τον αριθμό 30 πάνω της, από τους ίδιους τους επισήμους οι οποίοι περιστοίχισαν την τούρτα για να σημαδευτεί το φετινό γεγονός! Άλλοι επίσημοι που παραβρέθηκαν στην φετινή γιορτή, από ελληνικής πλευράς ήταν ο ιερατικώς προϊστάμενος της Ελληνικής Ορθόδοξης Ενορίας-Κοινότητας της Αγίας Παρασκευής και Αγίας Βαρβάρας Μπλάκταουν π. Αλέξιος και ο πρόεδρος της Δρ Βλάσσης Μπρακούλιας, η πρόεδρος της Παμμακεδονικής Ένωσης Σύδνεϋ και Νέας Νότιας Ουαλίας κ. Αναστασία Καρακομινάκη και η σύμβουλος κ. Ευγενία Καπόρη, η ταμίας του Συλλόγου Ελληνο-Αυστραλών Εκπαιδευτικών Νέας Νότιας Ουαλίας, Κουηνσλάνδης και Περιοχής Αυστραλιανής Πρωτευούσης κ. Μαρία Αλιμπάκη-Τατάρα και άλλοι.
Πλούσιο το μουσικοχορευτικό πρόγραμμα όπως κάθε χρόνο
Το τετράωρο μουσικοχορευτικό πρόγραμμα επιμελήθηκαν και παρουσίασαν στις τρεις γλώσσες (Σερβικά, Ελληνικά και Αγγλικά) με πολλή ευδιαθεσία ο Δημήτρης Καμετόπουλος (από τους πρωτεργάτες αυτής της ετήσιας γιορτής φιλίας) και για πρώτη φορά ο Μπράνκο Κόντιτς. Η παρουσία τοπικών ελληνικών και σερβικών χορευτικών σχολών, αλλά και η συμμετοχή χορευτικού συγκροτήματος από την βουλγαρική παροικία, χάρισαν ένα μοναδικό χρώμα παραδοσιακών στολών και ήχων εντός της αίθουσας του Σερβικού Ορθόδοξου Ναού. Από πλευράς ελληνικών συγκροτημάτων που εμφανίστηκαν, ήταν αυτό της Κρητικής Αδελφότητας Σύδνεϋ και ΝΝΟ υπό την διεύθυνση του χορογράφου Εμμανουήλ Βιτεντζάκη, το οποίο χόρεψε λεβέντικους κρητικούς χορούς, το μεσαίο και το μεγάλο συγκρότημα της Κυπριακής Κοινότητας Σύδνεϋ και ΝΝΟ με χορογράφους τους Χάρη και Νέλλη Κλαυδίου, με σκοπούς και τραγούδια της Μεγαλονήσου Κύπρου (εντύπωση προκάλεσε το παραδοσιακό σπάσιμο της στάμνας σε στυλ θεατρικής παράστασης κατά την διάρκεια κυπριακού σκοπού!) και το χορευτικό συγκρότημα «Σεισμός», πάλι των χορογράφων Χάρη και Νέλλης Κλαυδίου που παρουσίασε παραδοσιακούς σκοπούς από το Αιγαίο, τη Μακεδονία και τη Θράκη, φέρνοντας ένα πολύ ελληνικό «αέρα» στην αίθουσα. Οι Σέρβοι κατενθουσιασμένοι σηκώνονταν από τις θέσεις τους, δίνοντας θερμότατα χειροκροτήματα στα ελληνικά συγκροτήματα σε κάθε εμφάνισή τους. Παράλληλα, το βουλγαρικό συγκρότημα του Σύδνεϋ «Βουλγαρικοί Ρυθμοί» που έκανε για πρώτη φορά την εμφάνισή του στη φετινή γιορτή, απέσπασε θερμότατα χειροκροτήματα για την παρουσίαση βουλγαρικών χορών από την περιοχή του Πιρίν και από την κεντρική και βόρεια Βουλγαρία, προσδίδοντας ακόμη περισσότερο βαλκανικό…άρωμα στα τριαντάχρονα αυτού του Ελληνο-σερβικού θεσμού.
Από μέρος τους, τα σερβικά χορευτικά συγκροτήματα εντυπωσίασαν και αυτά, όπως πάντα, με την ταχύτητα των χορευτικών τους κινήσεων, τις πολύχρωμες στολές τους και τους παραδοσιακούς ήχους από τα βόρεια της Σερβίας και την επαρχία της Βοϊβοντίνας, την κεντρική Σερβία και την επαρχία της Σουμαδίας στα νοτιοανατολικά, ως το Κοσσυφοπέδιο αλλά και περιοχές στα νότια σύνορα της χώρας.
Διασκέδαση για όλους και ραντεβού το 2025 για τα 31 χρόνια του θεσμού
Από τις 4.00 το απόγευμα και για το επόμενο δίωρο, ένα πλούσιο χορευτικό πρόγραμμα εκτυλίχτηκε με ελληνικά παραδοσιακά και μοντέρνα τραγούδια, σερβικούς χορούς (γνωστούς ως «κόλο») και βουλγαρικά τραγούδια για την διασκέδαση των παριστάμενων. Η φετινή γιορτή των 30 χρόνων μεταξύ της Ελληνικής και της Σερβικής παροικίας χαρακτηρίστηκε ως η καλύτερη ως τώρα από άποψη προσέλευσης κόσμου, παλμού και διασκέδασης. Για μια ακόμα φορά ενδυναμώθηκαν οι ήδη ισχυρές σχέσεις μεταξύ των δύο παροικιών.
Το επόμενο ραντεβού μεταξύ των Ελλήνων και Σέρβων δόθηκε για του χρόνου, στα μέσα του Σεπτεβρίου το 2025, για την «31η ετήσια Ελληνο-Σερβική και Ορθόδοξη Πολιτιστική Ημέρα Φιλίας». Ως τότε…η Ελληνο-Σερβική φιλία, αγάπη και αλληλοεκτίμηση μεταξύ των δύο εθνών, κρατών και των δύο παροικιών στο Σύδνεϋ και την Νέα Νότια Ουαλία θα παραμείνουν ισχυρές μέσα στον χρόνο και θα αποτελούν μέρος της πολυπολιτισμικής και πολυπολιτιστικής Αυστραλίας.