Ο Άγιος Ιωάννης ο Νηστευτής, Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης

Ο Άγιος Ιωάννης, τη μνήμη του οποίου τιμάει σήμερα η Εκκλησία μας, από παιδί διακρίθηκε για τη σπάνια εγκράτειά του και για τον από φυσικού έρωτα προς τη νηστεία. Πράγμα που του έδωσε και την προσωνυμία του Νηστευτή.

Ο Άγιος Ιωάννης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και, όταν έγινε έφηβος, έκανε το επάγγελμα του χαράκτη. Η καρδιά του, όμως, ήταν δοσμένη στα θεία και κάθε μέρα διάβαζε την Αγία Γραφή και άλλα θρησκευτικά βιβλία, πλουτίζοντας έτσι τις γνώσεις του. Τα πλεονεκτήματά του αυτά εκτίμησε ο Πατριάρχης Ιωάννης ο Γ’ και τον χειροτόνησε διάκονο.

Από τη θέση αυτή ανέπτυξε ιδιαίτερα την ελεημοσύνη, βοηθώντας πλήθος φτωχών και άλλων απόρων. Αργότερα έγινε πρεσβύτερος και μετά τον θάνατο του Πατριάρχη Ευτυχίου, με κοινή υπόδειξη αρχόντων και λαού, εκλέχτηκε διάδοχος του ο Ιωάννης ο Νηστευτής σαν Ιωάννης Δ’ (12/04/582 μ.Χ. επί βασιλέως Μαυρικίου).

Το πόσο έλαμψε και ως Πατριάρχης ο Ιωάννης, έχουμε πολύ εύγλωττες μαρτυρίες: Ο επίσκοπος Σενιλλίας Ισίδωρος τον παριστάνει σαν Άγιο και ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Σωφρόνιος τον αποκάλεσε «σκήνωμα πάσης ἀρετῆς». Στον Ιωάννη, επίσης, Σύνοδος των Πατριαρχών που συνήλθε στην Κωνσταντινούπολη το 587 μ.Χ., απένειμε τον τίτλο «Οικουμενικός». Σχετικά με τις εκκλησιαστικές ποινές, ο Ιωάννης θέσπισε σοφό κανονικό, που βρίσκεται στο Πηδάλιο.

Κοιμήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου του 595 μ.Χ. και το λείψανό του τάφηκε στον ναό των Αγίων Αποστόλων.

Απολυτίκιο

«Χρισθείς θείω Πνεύματι, της Εκκλησίας ποιμήν, Θεώ Ίεράτευσας, άγγελικώς επί γης, Ιωάννη Πατήρ ημών, συ γαρ δια νηστείας, σεαυτόν έκκαθάρας, κάθαρσιν των πταισμάτων, τώ σω λόγω παρέχεις, τοίς πόθω Ίεράρχα θερμώς προστρέχουσι».