Γιάννης Τσαρούχης: 34 χρόνια από το θάνατο του σπουδαίου ζωγράφου

Ο Γιάννης Τσαρούχης έχει χαρακτηριστεί ως ο κορυφαίος καλλιτέχνης της περίφημης γενιάς του ’30. Πρόκειται για μία ξεχωριστή προσωπικότητα που έχει αφήσει έως τις μέρες μας ανεξίτηλο το στίγμα του και την προσωπική του «σφραγίδα» στις τέχνες και στον πολιτισμό της Ελλάδος. Ένας καλλιτέχνης που διέπρεψε και στην ενδυματολογία, τη συγγραφή και τη σκηνογραφία.

Τριάντα τέσσερα χρόνια από το θάνατό του, ο Γιάννης Τσαρούχης παραμένει επίκαιρος και διαχρονικός.

Από μικρό παιδί ζωγράφιζε Αγίους

Ο Γιάννης Τσαρούχης γεννήθηκε το 1910 στην περιοχή του Πειραιά. Από μικρό παιδί ξεχώρισε για το ταλέντο του στη ζωγραφική, καθώς συνήθιζε να ζωγραφίζει Αγίους. Μάλιστα, αρκετά πριν ενηλικιωθεί, έφτιαχνε σκηνικά σε μικρογραφίες από χαρτόνι.

Αξίζει να σημειωθεί ότι σε ηλικία 17 ετών ανέλαβε το σχεδιασμό σκηνικών και κοστουμιών για την παράσταση «Πριγκίπισσα Μαλένα». Σπούδασε στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών από το 1929 έως και το 1936, ενώ στο μεσοδιάστημα (1931-1934) μαθήτευσε δίπλα στο σπουδαίο Φώτη Κόντογλου, μαθαίνοντας τα «μυστικά» της αγιογραφίας και της βυζαντινής τέχνης.

Τα ταξίδια του στο εξωτερικό και η επιρροή από διεθνείς καλλιτέχνες

Καθοριστικά για την πορεία του στη ζωγραφική αποτέλεσαν τα ταξίδια του στην Κωνσταντινούπολη, στη Σμύρνη, όπως και στο Παρίσι και στην Ιταλία. Μελέτησε σε βάθος την Αναγεννησιακή ζωγραφική, αλλά και το έργο του σπουδαίου Θεόφιλου.

Η πρώτη του ατομική έκθεση πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα το 1936 στο κατάστημα Αλεξοπούλου.

«Η Παναγία της Νίκης»

Κατά τη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου υπηρέτησε στο Αλβανικό μέτωπο. Ο Τσαρούχης, παρά τις κακουχίες και τις δυσκολίες που αντιμετώπιζε, δεν πτοήθηκε στιγμή με αποτέλεσμα να ζωγραφίζει πορτραίτα στρατιωτών. Αυτή την περίοδο εμπνεύστηκε και ζωγράφισε την «Παναγία της Νίκης». Αφορμή στάθηκε η αναφορά ενός στρατιώτη για ένα όραμα που είδε με την Παναγία.

Την περίοδο της κατοχής συνέχισε να υπηρετεί την τέχνη του, ανοίγοντας μία ιδιωτική σχολή προκειμένου να βοηθήσει νεαρούς ζωγράφους να μάθουν τα «μυστικά» της τέχνης.

Οι σπουδαίες συνεργασίες του και οι ατομικές εκθέσεις

Ο Γιάννης Τσαρούχης συνεργάστηκε με την Μαρίκα Κοτοπούλη, το Εθνικό Θέατρο και το Θέατρο Τέχνης. Πραγματοποίησε εκθέσεις στο Παρίσι και στο Λονδίνο, αποκομίζοντας εγκωμιαστικά σχόλια και τις θετικές κριτικές του κοινού.

Από το 1958 ασχολήθηκε με την σκηνογραφία. Στην ιστορία έχει μείνει και η συνεργασία του με τη Μαρία Κάλλας.

Το 1967 πήγε στο Παρίσι όπου παρέμεινε μέχρι και το 1975. Το 1981 ξεκίνησε τη λειτουργία του το ίδρυμα «Γιάννης Τσαρούχης», ενώ ένα χρόνο αργότερα άνοιξε το μουσείο «Γιάννη Τσαρούχη».

Ο μοναδικός και σπουδαίος αυτός καλλιτέχνης πέθανε στις 20 Ιουλίου 1989.