Άγαλμα προς τιμήν της πρώτης γυναίκας δύτριας στη Σύμη
Άγαλμα προς τιμήν της Ευγενίας Μαστορίδου, της πρώτης γυναίκας δύτριας, θα κοσμεί από εδώ και πέρα το λιμάνι της Σύμης, του νησιού απ’ το οποίο καταγόταν.
Τον ερχόμενο Αύγουστο αναμένεται σε μια ξεχωριστή τελετή να πραγματοποιηθούν τα αποκαλυπτήρια του αγάλματος, το οποίο κατασκευάστηκε από τον γλύπτη Σακελλάρη Κουτούζη, με καταγωγή από την Κάλυμνο, ενώ χρηματοδοτήθηκε από τον Αλέξανδρο Κόκκινο.
Σύμφωνα με τον δήμαρχο της Σύμης, Λευτέρη Παπακαλοδούκα, η σκέψη για ένα άγαλμα που θα τιμούσε την πρώτη γυναίκα δύτρια που βούτηξε με σκάφανδρο για να βγάλει σφουγγάρια, υπήρχε εδώ και πολύ καιρό, και πλέον, αφού πήρε σάρκα και οστά, θα παρουσιαστεί στο πλαίσιο του φετινού καλοκαιρινού φεστιβάλ της Σύμης.
Καταδύσεις με σκάφανδρο
Τα παλαιότερα χρόνια οι άνδρες δύτες βουτούσαν στη θάλασσα της Σύμης για να πιάσουν τα σφουγγάρια χωρίς να φορούν κάποια ειδική στολή. Η Ευγενία Μαστορίδου, ή κυρά – Φώτενα, όπως έμεινε στην ιστορία, ήταν εκείνη που πρώτη βούτηξε και έδειξε τον τρόπο να μένουν περισσότερη ώρα στο νερό, μαζεύοντας πιο πολλά σφουγγάρια.
Η Ευγενία Μαστορίδου ήταν σύζυγος του Φώτη Μαστορίδη, ενός άνδρα ο οποίος, παρά το γεγονός ότι δεν ήταν δύτης, φαίνεται ότι ήξερε καλά τη δουλειά αυτή. Και αυτό γιατί εργαζόταν για πάρα πολλά χρόνια ως καπετάνιος σε αποστολές με Άγγλους για την ανέλκυση ναυαγίων στις ανατολικές Ινδίες και την Κεϋλάνη. Σε μία απ’ αυτές τις αποστολές οι Άγγλοι αποφάσισαν να του δωρίσουν ένα σκάφανδρο.
Επιστρέφοντας στην Ελλάδα το 1862, ήταν εκείνος που είχε την ιδέα να αξιοποιήσει το σκάφανδρο για να μπορέσουν οι σφουγγαράδες να μένουν περισσότερη ώρα στο νερό και άρα να βγάζουν μεγαλύτερες ποσότητες από σφουγγάρια. Για να μπορέσει όμως να πείσει τους άνδρες δύτες εκείνη την εποχή, σκέφτηκε να κάνει μια δοκιμή. Μόνο που την πρώτη δοκιμή δεν την έκανε ο ίδιος αλλά η γυναίκα του, Ευγενία Μαστορίδου.
Έτσι λοιπόν, στο λιμάνι της Σύμης το 1864, η Ευγενία Μαστορίδου έγινε η πρώτη γυναίκα που βούτηξε με σκάφανδρο μένοντας στην ιστορία. Παρά το γεγονός ότι μ’ αυτόν τον τρόπο αρκετοί σφουγγαράδες στα σπογγοαλιευτικά νησιά του Αιγαίου έβγαλαν μεγαλύτερες ποσότητες, από το 1866 μέχρι και το 1915 καταγράφηκαν αρκετοί θάνατοι, λόγω της «ασθένειας των δυτών», εξαιτίας δηλαδή της χρήσης σκαφάνδρου.
Παρ’ όλα αυτά, η ιδέα του Φώτη Μαστορίδη και η υλοποίησή της από τη γυναίκα του φαίνεται ότι αποτέλεσε μία τομή για την εποχή, γι’ αυτό και πέρασε στην ιστορία.
