Ευγένιος Σπαθάρης: Ο πρωτοπόρος του θεάτρου σκιών
Ο Ευγένιος Σπαθάρης υπήρξε μία από τις κορυφαίες προσωπικότητες του θεάτρου σκιών. Κατάφερε να καθιερώσει τον Καραγκιόζη ως μία από τις πιο αναγνωρίσιμες λαϊκές μορφές της νεότερης ιστορίας.
Γεννήθηκε στις 2 Ιανουαρίου του 1924 στην Κηφισιά Αττικής και ήλκε την καταγωγή του από το νησί της Σαντορίνης. Αν και η αρχιτεκτονική ήταν ο κλάδος με τον οποίο επιθυμούσε να ασχοληθεί, το επάγγελμα του πατέρα του, Σωτήρη Σπαθάρη, που ήταν καραγκιοζοπαίκτης, φαίνεται ότι κυριάρχησε των επιθυμιών, ίσως όχι άδικα.
Η γερμανική κατοχή και οι δύσκολες συνθήκες ζωής τον απομάκρυναν εντελώς από το όνειρο του αρχιτέκτονα, αλλά τον έφεραν πιο κοντά στο θέατρο σκιών και τον καραγκιόζη.
Η καριέρα του Ευγένιου Σπαθάρη
Από τα πρώτα κιόλας χρόνια της ενασχόλησής του με το θέατρο σκιών, ξεκίνησε τις περιοδείες σε πόλεις της Ελλάδας, δίνοντας παραστάσεις σε θέατρα και κινηματογράφους. Μετά, είχε σειρά και το εξωτερικό. Το ντεμπούτο του το έκανε το 1953 στο Κάρνεγκι Χολ της Νέας Υόρκης. Παράλληλα όμως, διέπρεπε και στην Ελλάδα. Οι περιπέτειες του Καραγκιόζη κυκλοφορούσαν παντού: σε δίσκους, στο θέατρο, στις πλατείες, στα σπίτια, ακόμα και στα καφενεία της εποχής. Ο Ευγένιος Σπαθάρης υπήρξε ένας από τους πρώτους συνεργάτες του Πειραματικού Σταθμού Τηλεόρασης του ΕΙΡ (ΕΡΤ), μια επαγγελματική σχέση που διήρκησε από το 1966 έως το 1992. Ως τότε, ο Καραγκιόζης είχε γίνει μέρος της ελληνικής λαϊκής κουλτούρας και το «σήμα κατατεθέν» του θεάτρου σκιών.
Ένας αληθινός καλλιτέχνης
Παρά το γεγονός ότι ο Ευγένιος Σπαθάρης έγινε ευρέως γνωστός για τον Καραγκιόζη και το θέατρο σκιών, η συμμετοχή του στο θέατρο ήταν σημαντική και ουσιαστική, καθώς σκηνοθέτησε ή σκηνογράφησε πλήθος παραστάσεων. Ενδεικτικά: «Μέγας Αλέξανδρος» με το Ελληνικό Χορόδραμα (1950) και τη Σοφία Βέμπο (1954), «Το ταξίδι» του Γιώργου Θέμελη (1965), «Καραγκιόζης Δικτάτορας» του Γιώργου Γιαννακόπουλου (1969), «Το μεγάλο μας τσίρκο» του Ιάκωβου Καμπανέλλη (1972), «Καραγκιόζης παρά λίγο Βεζύρης» του Γιώργου Σκούρτη, «Τα Καραγκιοζέϊκα» του Βασίλη Ρώτα.
Το 2003 έγραψε το θεατρικό έργο «Ε! ρε γλέντια», ενώ παράλληλα ξεκίνησε τις εμφανίσεις του στον κινηματογράφο. Βεβαίως, ο Σπαθάρης δε θα «έλειπε» από τη ζωγραφική, γι’ αυτό και πραγματοποίησε περισσότερες από 50 ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Έφυγε από τη ζωή στις 9 Μαΐου 2009, νοσηλευόμενος σε πολύ δύσκολη κατάσταση μετά από πτώση που είχε λόγω έλλειψης ισορροπίας. Μέχρι και σήμερα, θεωρείται ο «πατέρας» του θεάτρου σκιών του Καραγκιόζη.
