«Ξεριζωμοί 1922-2022. Μαρτυρίες μέσα από την Τέχνη»
Η συνεισφορά της Θεσσαλονίκης στην υποδοχή και τη φιλοξενία των προσφύγων της Μικράς Ασίας κατά την υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών μετά το 1922, βρίσκεται στο επίκεντρο έκθεσης που πραγματοποιείται στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, με θέμα «Ξεριζωμοί, 1922-2022. Μαρτυρίες Μέσα από την Τέχνη». Οι διοργανωτές επιθυμούν να προτάξουν την ιδιαιτερότητα της επετείου της Μικρασιατικής Καταστροφής για την διαχρονικά προσφυγούπολη Θεσσαλονίκη.
Εικαστικά τεκμήρια «συμπληρώνουν» τις ενότητες της έκθεσης
Το θέμα της έκθεσης αναλύεται μέσα από σημαντικά εικαστικά τεκμήρια, τα οποία μάλιστα έχουν ένα ξεχωριστό ιστορικό υπόβαθρο και παρουσιάζονται στο πλαίσιο δύο ενοτήτων. Η πρώτη ενότητα αφορά τη Μικρασιατική Καταστροφή, ενώ η δεύτερη ανοίγει ακόμα περισσότερο τη «βεντάλια» των αναφορών, «ξετυλίγοντας» το θέμα του ξεριζωμού σε χρόνους κοντινούς με το «σήμερα».
Στο επίκεντρο της πρώτης ενότητας βρίσκονται έργα του Σπύρου Παπαλουκά και του Περικλή Βυζάντιου από την Μικρασιατική Εκστρατεία, αλλά και φωτογραφικό υλικό από το αρχείο του Στρατή Δούκα. Στη δεύτερη ενότητα ο Δημήτρης Μεσσίνης μέσα από το φακό του, περιγράφει τις δραματικές συνέπειες πολεμικών συγκρούσεων σε περιοχές όπως το Κόσοβο, το Αφγανιστάν, το Σεράγεβο κ.α.
«Η Θεσσαλονίκη υποδέχθηκε 120.000 ψυχές»
Στο πλαίσιο των εγκαινίων της έκθεσης ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης κ. Κωνσταντίνος Ζέρβας τόνισε μεταξύ άλλων: «Από τη Μικρασιατική Καταστροφή μπορούμε να διδαχθούμε από την τεράστια ενσωμάτωση των προσφύγων στο τότε ελληνικό κράτος. Μετά το 1922 και την υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών, η κατεστραμμένη, από τη μεγάλη πυρκαγιά του 1917, Θεσσαλονίκη υποδέχθηκε αυτό τον τεράστιο αριθμό προσφύγων από τη Μικρά Ασία, περίπου 120.000 ψυχές. Είναι συγκλονιστικό πως το μοτίβο του ξεριζωμού είναι ίδιο σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου σε κάθε αιώνα, κάθε εποχή, γι’ αυτό οι ανθρώπινες αξίες είναι οικουμενικές και αξίζει να μάχεται κανείς γι’ αυτές, όπου κι αν βρεθεί, όποτε κι αν συμβούν».
Η έκθεση τελεί υπό την αιγίδα της Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, Αικατερίνης Σακελλαροπούλου, και θα διαρκέσει μέχρι και τις 2 Απριλίου του 2023.