57 χρόνια χωρίς τον Φώτη Κόντογλου

Ο Φώτης Κόντογλου γεννήθηκε στις 8 Νοεμβρίου του 1895 στο Αϊβαλί και από μικρή ηλικία έχασε τον πατέρα του, με αποτέλεσμα να μεγαλώσει με την μητέρα του και τον ιερομόναχο θείο του, Στέφανο Κόντογλου, από τη ζωή και τις αξίες των οποίων επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό.

Από τα εφηβικά του χρόνια άρχισε να δείχνει το ταλέντο του στην εικαστική τέχνη, καθώς στα χρόνια του γυμνασίου έφτασε στο σημείο να εκδίδει περιοδικό με τη συνδρομή των συμμαθητών του το οποίο μάλιστα εικονογραφούσε ο ίδιος.

Το 1914 φεύγει για την Ευρώπη, αφού πρώτα είχε εγκατασταθεί στην Αθήνα για να φοιτήσει στη Σχολή Καλών Τεχνών, στην οποία ωστόσο δεν παρέμεινε για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αρχικά έμεινε στη Μαδρίτη και μετά ταξίδεψε και εγκαταστάθηκε στο Παρίσι. Γρήγορα κατάφερε να ξεχωρίσει και μάλιστα κέρδισε και τα εγκωμιαστικά σχόλια του διεθνούς φήμης γλύπτη Ογκίστ Ροντέν, ενώ το πρώτο του βραβείο έρχεται το 1916 με αφορμή την εικονογράφηση του βιβλίου του Κνουτ Χάμσουν «Η Πείνα».

Τρία χρόνια αργότερα επιστρέφει στον τόπο του, το Αϊβαλί, ιδρύοντας μαζί με τους Ηλία Βενέζη και τον Στρατή Δούκα έναν σύλλογο με την ονομασία «Νέοι Άνθρωποι», με σπουδαία πνευματική δράση. Στη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας μετέχει στο στράτευμα, με τα γεγονότα και την εξέλιξή τους να τον επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό. Τα επόμενα χρόνια φθάνει στη Λέσβο ως πρόσφυγας και στη συνέχεια μεταβαίνει στην Αθήνα. Σπουδαίοι λογοτέχνες μαθαίνουν για τον ίδιο μέσα από το «Πέδρο Καζάς», ένα έργο με επίκεντρο μία δυναμική ιστορία ενός Ισπανού κομπάρσου.

Με τη σύζυγό του Μαρία Χατζηκαμπούρη αποκτούν μία κόρη, τη Δέσπω, το 1927. Κατά τη διάρκεια της κατοχής αναγκάζεται να πουλήσει το σπίτι του στην περιοχή των Πατησίων για να πάρει λίγο αλεύρι. Είναι η εποχή κατά την οποία τον απορροφά σε μεγάλο βαθμό ο Χριστιανισμός και εμπνέεται από την παράδοση της Ορθοδοξίας. Ο Φώτης Κόντογλου αγιογραφεί πολλές εκκλησίες, μεταξύ αυτών την Καπνικαρέα, τον Άγιο Ανδρέα στα Πατήσια, τον Άγιο Γεώργιο στην Κυψέλη, την Ζωοδόχο Πηγή Παιανίας κ.ά..

Ένα από τα σημαντικότερα έργα του, οι νωπογραφίες στο Δημαρχείο Αθηνών, με πρόσωπα από την ελληνική ιστορία. Βοήθησε στην αποκατάσταση των τοιχογραφιών στο Μυστρά, ενώ δημιούργησε το Βυζαντινό τμήμα του Μουσείου της Κέρκυρας.

Ο σπουδαίος αυτός λογοτέχνης, ζωγράφος και αγιογράφος πέθανε μια μέρα σαν σήμερα, στις 13 Ιουλίου του 1965.