Ζωολογικό Μουσείο Αθηνών: 164 χρόνια από την ίδρυσή του
Αν και δεν είναι ευρέως γνωστό, το Μουσείο Ζωολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών ιδρύθηκε πριν από το ίδιο το Πανεπιστήμιο. Η ιστορία μάς γυρίζει πίσω στα 1834 χρόνια, τότε που η Αθήνα γίνεται πρωτεύουσα του νεοσύστατου Ελληνικού Κράτους. Μόλις ένα χρόνο αργότερα, ανακοινώνεται η ίδρυση της Φυσιογραφικής Εταιρείας στην Αθήνα. Έλληνες και Βαυαροί θα συνεργάζονταν έτσι ώστε να δημιουργηθούν φυσιογραφικές συλλογές με ζώα, φυτά, ορυκτά και απολιθώματα. Έτσι κι έγινε.
Λόγιοι της εποχής που ζούσαν στο Ελληνικό κράτος, συνασπίστηκαν και ίδρυσαν την πρώτη μορφή του σημερινού Μουσείου Ζωολογίας.
Η ίδρυση του Μουσείου Ζωολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών
Το 1837 ιδρύεται το Πανεπιστήμιο Αθηνών με βασιλικό διάταγμα στις 14 Απριλίου και εγκαινιάζεται στις 3 Μαΐου του ίδιου χρόνου. Επρόκειτο για το πρώτο Πανεπιστήμιο, όχι μόνο του νεοσύστατου Ελληνικού Κράτους, αλλά και της Ανατολικής Μεσογείου. Τότε ήταν που η Φυσιογραφική Εταιρεία, αντιμετωπίζοντας οικονομικά προβλήματα άρχισε να παραχωρεί τις συγκεντρωθείσες συλλογές στο Πανεπιστήμιο, το οποίο από την πλευρά του θα τις αξιοποιούσε για διδακτικούς σκοπούς. Έτσι κι έγινε.
Το Πανεπιστήμιο Αθηνών διατήρησε και εμπλούτισε τις συλλογές μέχρι και το 1858, οπότε δημιουργείται το Φυσιογραφικό Μουσείο. Σύμφωνα με το Φύλλο της Κυβερνήσεως, που κυκλοφόρησε στις 19 Σεπτεμβρίου 1858, αποφασίστηκε η σύσταση του μουσείου για τη συγκέντρωση ζωολογικών, ορυκτολογικών, γεωλογικών και φυσιολογικών συλλογών. Αυτές, αποτέλεσαν στη συνέχεια τον κεντρικό πυρήνα του σημερινού Ζωολογικού Μουσείου. Στο ίδιο φύλλο, ορίζονταν και οι καθηγητές και επιμελητές του.
Το Μουσείο Ζωολογίας «πόλος έλξης» για την Αθήνα
Όλα αυτά τα χρόνια, στελέχη και συνεργάτες του Μουσείου επικεντρώθηκαν στη συγκρότηση, τη μελέτη και την έκθεση των ζωολογικών συλλογών, έχοντας πάντα στο μυαλό τους τον διττό ρόλο που υπηρετούσαν, αφενός τη μόρφωση, αφετέρου την ψυχαγωγία του κοινού και της νεολαίας.
Σε μια εποχή που οι επιλογές, όχι μόνο των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής, αλλά και των επισκεπτών, ήταν περιορισμένες, το τότε Ζωολογικό Μουσείο λειτούργησε ως «πόλος έλξης» για το νεοσύστατο Ελληνικό κράτος και μάλιστα κίνησε το ενδιαφέρον σε πολλούς, Έλληνες και ξένους, οι οποίοι έσπευσαν να καταθέσουν τα ευρήματα, τις συλλογές και τα τρόπαιά τους για τον εμπλουτισμό του με νέο υλικό, για να φτάσουμε στο σήμερα και στα 500 μικρά και μεγάλα θηλαστικά από την Ελλάδα, την Ευρώπη και τις υπόλοιπες ηπείρους, μία πλούσια ποικιλία 2.500 πτηνών, μεταξύ των οποίων όλα τα είδη της Ελλάδας, περισσότερα από 1.000 ερπετά, αμφίβια και ψάρια, ενώ το μουσείο διαθέτει και ποικίλα εκθέματα εντόμων, μαλακίων, σπόγγων, κοραλιών της Ελλάδας αλλά όχι μόνον.
Η παύση και η επαναλειτουργία
Στις αρχές της δεκαετίας του 1960, το Μουσείο έκλεισε για το κοινό, λόγω ανάγκης επισκευών στο κτίριο που στεγαζόταν ως τότε, στον 1ο όροφο της προς την οδό Ακαδημίας πτέρυγας του κεντρικού κτηρίου του Πανεπιστημίου. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1965, τα εκθέματα και οι επιστημονικές συλλογές μεταφέρθηκαν σε διάσπαρτους αποθηκευτικούς χώρους στην Πανεπιστημιούπολη και κατάφεραν, λίγο αργότερα, να εγκατασταθούν στο νέο κτήριο του Τμήματος Βιολογίας.
Σήμερα το Μουσείο Ζωολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών στεγάζεται στην Πανεπιστημιούπολη.
