«Μικρασία, καρδιά του Ελληνισμού…»
Αν και γεννημένη στην Αθήνα, έζησε στιγμή προς στιγμή τον ξεριζωμό των γονιών της από τη Βιθυνία, την καταστροφή του 1922 και τις τραγικές συνέπειες στον ελληνορθόδοξο πληθυσμό. Με αφορμή τα 100 χρόνια από την κατάρρευση του Μικρασιατικού Μετώπου και την ήττα του ελληνικού στρατού το 1922, η Ελένη Γλύκατζη – Αρβελέρ κάνει μια κατάθεση ψυχής στο νέο της βιβλίο, «Μικρασία, καρδιά του Ελληνισμού» και μιλάει όντως για εκείνη την περίοδο που επέδρασε καταλυτικά σε όλους τους τομείς της ελληνικής κοινωνίας, συμπεριλαμβανομένου και του πολιτισμού.
«Κρατώ μέχρι τώρα το κλειδί του σπιτικού των γονιών που το έφεραν μαζί τους όντας σίγουροι ότι γρήγορα θα γύριζαν πάλι στην Πατρίδα», γράφει μεταξύ άλλων, και αναβλύζουν όλα εκείνα τα συναισθήματα του ξεριζωμού των Μικρασιατών, συναισθήματα που μεταφέρθηκαν και στην ίδια από τους γονείς της.
Μέσα από το ημερολόγιο γεγονότων και την πληθώρα των στοιχείων που συνέλεξε από τη μακρόχρονη πορεία της-αφού η Ελληνίδα βυζαντινολόγος υπήρξε και η πρώτη γυναίκα πρύτανης του Πανεπιστημίου της Σορβόννης-η Αρβελέρ συζητά μέσα σε 189 σελίδες για το ελληνικό πνεύμα που αφυπνίσθηκε στη Μίλητο, την Έφεσο, την Αλικαρνασσό και ολόκληρη την αρχαία Μικρά Ασία.
Έτσι, σε μια σχετικά σύντομη ιστορική αναδρομή, ξεκινά από τους κλασικούς χρόνους, περνά στους ελληνιστικούς χρόνους για να καταλήξει στο 1922 και να εξηγήσει «γιατί, παρά τα δραματικά πολλές φορές γεγονότα που γνώρισε ο ελληνισμός στην μακραίωνη ιστορία του, μόνο η ιστορία του 1922 είναι γνωστή με το όνομα «Η Καταστροφή».
