Νικόλαος Κασομούλης: Ο αγωνιστής του ’21 και ιστορικός της Επανάστασης
Ο Νικόλαος Κασομούλης έχει μείνει στην ιστορία τόσο για το πάθος που επέδειξε για την Ελευθερία της πατρίδας και για τον ηρωισμό του στο πεδίο της μάχης, όσο και για την σπουδαία ιστορική παρακαταθήκη που άφησε στις επόμενες γενιές μέσα από τα χειρόγραφα απομνημονεύματα για τα γεγονότα της περιόδου 1821-1833, εστιάζοντας στην πολιορκία και την έξοδο του Μεσολογγίου.
Η μύηση στην Φιλική Εταιρεία και οι πρώτες μάχες
Το 1821 βρέθηκε να μάχεται στον Όλυμπο και στην Χαλκιδική, ωστόσο η αρνητική έκβαση του αγώνα στη Μακεδονία τον ώθησε να κατέβει στην Πελοπόννησο και στη Ρούμελη, όπου πολέμησε με αυταπάρνηση και ηρωισμό.
Το 1826 βρέθηκε στο Μεσολόγγι, λαμβάνοντας μέρος στην ιστορική έξοδο. Το επόμενο διάστημα τον βρίσκει στο πλευρό του Καραϊσκάκη στην Αττική.
Καποδίστριας και Όθωνας αναγνώρισαν την προσφορά του
Παράλληλα με τις αρετές του στον πόλεμο και στη μάχη, ο Νικόλαος Κασομούλης άφησε και ένα πολύτιμο ιστορικό έργο. Ο συγγραφέας Γιάννης Βλαχογιάννης προχώρησε το 1839 στην έκδοση των απομνημονευμάτων του Κασομούλη με τίτλο «Ενθυμήματα στρατιωτικά της Επαναστάσεως των Ελλήνων 1821-1833».
Στο επίκεντρο βρίσκεται η Έξοδος του Μεσολογγίου, ο θάνατος του Καραϊσκάκη και η καταστολή των εξεγέρσεων του 1836.
Ο σπουδαίος αυτός αγωνιστής και ιστορικός πέθανε στις 20 Αυγούστου 1872.