Κύπρος: Επαναπατρισμός λειψάνων Έλληνα αξιωματικού μετά από 47 χρόνια

Στην Ελλάδα επιστρέφουν σήμερα, ύστερα από 47 χρόνια, τα λείψανα του Αντιστράτηγου Στυλιανού Καλμπουρτζή, του Ήρωα Αξιωματικού του Πυροβολικού ο οποίος αγωνίστηκε για την υπεράσπιση της Μεγαλονήσου το 1974.

Για τον επαναπατρισμό των λειψάνων, μετέβη στην Κύπρο ο Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας της Ελλάδας, κ. Αλκιβιάδης Στεφανής. Η τελετή παράδοσης έλαβε χώρα στον Ιερό Ναό της του Θεού Σοφίας, στη Λευκωσία, όπου το πρωί της Πέμπτης τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση. Ακολούθως, με τις δέουσες τιμές τα λείψανα του ήρωα Στυλιανού Καλμουρτζή παρελήφθησαν από αεροσκάφος C-130, προκειμένου να μεταφερθούν στην Ελλάδα. Μετά από την προσγείωση του αεροσκάδους στο αεροδρόμιο της Ελευσίνας, θα πραγματοποιηθεί απόδοση τιμών από στρατιωτικό άγημα και τα οστά θα μεταφερθούν, παρουσία συγγενών, στη Σχολή Πυροβολικού. Εκεί θα γίνει τελετή υποδοχής και επιμνημόσυνη δέηση. Το πρωί της Παρασκευής, 23 Ιουλίου, θα πραγματοποιηθεί ειδική τελετή ταφής των οστών στη Σχολή Πυροβολικού.

Ανάμεσα στους Κύπριους αξιωματούχους που παρέστησαν στην τελετή επαναπατρισμού, μεταξύ των οποίων η Πρόεδρος της Βουλης, κ. Αννίτα Δημητρίου, και Υπουργοί της Κυβερνήσεως, ήταν και ο Επίτροπος Προεδρίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Φώτης Φωτίου. “Είναι μεγάλη η συγκίνηση όλων μας, σήμερα εδώ, καθώς απευθύνουμε τον ύστατο χαιρετισμό, για το ταξίδι της επιστροφής του στην πατρώα γη, σε ένα παλληκάρι που σφράγισε με τη δική του θυσία τον ηρωισμό που επεδείχθη απέναντι στα τουρκικά στρατεύματα το καλοκαίρι του 1974”, ανέφερε ο κ. Φωτίου στην εισαγωγή της ομιλίας την οποία εκφώνησε.

“Τιμούμε τον ήρωα Στυλιανό Καλμπουρτζή”, συνέχισε, “τον Έλληνα αξιωματικό που την πιο κρίσιμη στιγμή, με πλήρη συνείδηση, επέλεξε να θυσιαστεί για την ελευθερία της Κύπρου μας. Με την αυταπάρνηση και το ήθος του, έδειξε σε όλους εμάς, πως το τίμημα της ελευθερίας είναι πάντα πολύ υψηλό. Ότι το έθνος μας είναι ευλογημένο, γιατί πάντα βρίσκονται παλληκάρια πρόθυμα να εφαρμόσουν όσα ο μεγάλος Έλληνας φιλόσοφος Σωκράτης όριζε για το πανανθρώπινο αγαθό της ζωής σε μια λεύτερη πατρίδα: «…Μητρός τε και πατρός και των άλλων προγόνων απάντων τιμιώτερον εστί η Πατρίς και σεμνότερον και Αγιότερον εν μείζονι μοίρα και παρά Θεοίς και παρ’ ανθρώποις, τοις νουν έχουσιν»”.

Κατόπιν, ο Επίτροπος Προεδρίας αναφέρθηκε στην αυτοθυσία του Έλληνα αξιωματικού, περιγράφοντας τα ακόλουθα: “Έχοντας τη διοίκηση της 181 Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού, ο Στυλιανός Καλμπουρτζής κατέβαλε υπεράνθρωπη προσπάθεια, βάλλοντας από προωθημένη θέση για να καλύψει την ασφαλή αποχώρηση των στρατιωτών του. Προηγήθηκαν σκληρές και άνισες μάχες με τα στρατεύματα του Αττίλα στην περιοχή Πενταδακτύλου, μεταξύ Δικώμου και Συγχαρί, όπου ήταν ταγμένη η μονάδα του. Ναι, ο Αντισυνταγματάρχης Στυλιανός Καλμπουρτζής, που ήταν για πολλά χρόνια από τους πλέον υψηλόβαθμους αγνοούμενους Ελλαδίτες αξιωματικούς, έθεσε το καλό των στρατιωτών του πάνω από το «εγώ». Ένα «εγώ» που εξέλειπε από το λεξιλόγιό του και τη θέση του καταλάμβανε το πατρικό αίσθημα της διαφύλαξης των υφισταμένων του. Με την αυτοθυσία που επέδειξε, έδωσε ζωντανό παράδειγμα που θα παραμείνει εσαεί ως σημείο αναφοράς για τους γενναίους. Αυτούς, που την κρίσιμη στιγμή, σαν πάντα έτοιμοι, κουβαλούν στους ώμους τους την αξιοπρέπεια ενός λαού και ανεβάζουν τη φθαρτή ανθρώπινη ύπαρξη σε άυλα επίπεδα”.

“Σαν άλλος Αυξεντίου, σαν Λεωνίδας στις δικές του Θερμοπύλες, ο Καλμπουρτζής ονειρεύτηκε και πόθησε την ελευθερία. Τίμησε τον όρκο του Έλληνα αξιωματικού και τον μετέτρεψε σε προσωπικό συμβόλαιο τιμής με την πατρίδα”, τόνισε σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο κ. Φωτίου.

Απευθυνόμενος προς τον Έλληνα Υφυπουργό Εθνικής Άμυνας, ο Επίτροπος Προεδρίας αναφέρθηκε στους προαιώνιους δεσμούς που συνδέουν την Ελλάδα και την Κύπρο, την κοινή εθνική ταυτότητα κα τους κοινούς τους αγώνες. “Κύπρος και Ελλάδα παραμένουμε προσηλωμένοι στο στόχο για τερματισμό της κατοχής και κατάργηση του συμβόλου του διαχωρισμού που είναι χαραγμένο στον Πενταδάκτυλο και διαπερνά τα σπλάχνα της μαρτυρικής μας γης”, σημείωσε μεταξύ άλλων.

Επισήμανε δε ότι η πιο τραγική πτυχή της Κυπριακής τραγωδίας είναι ασφαλώς αυτή των αγνοουμένων, υπογραμμίζοντας ότι “το χρέος μας, ιδιαίτερα έναντι των συγγενών, είναι βαρύτατο και θα συνεχίσουμε με την ίδια αποφασιστικότητα τις προσπάθειες με στόχο τη διακρίβωση της τύχης και του τελευταίου αγνοουμένου μας”. “Η απαράδεκτη στάση που συνεχίζει να επιδεικνύει η Τουρκία”, συμπλήρωσε, “συνιστά πρόκληση απέναντι σε όλη την πολιτισμένη ανθρωπότητα”.

Υπενθυμίζεται ότι 47 χρόνια μετά, εξακολουθούν να αγνοούνται 800 και πλέον αγωνιστές, εκ των 47 από την Ελλάδα. “Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκος Αναστασιάδης και όλοι μας καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια για διακρίβωση της τύχης τους”, ανέφερε ο κ. Φωτίου και προσέθεσε: “Ο αγώνας είναι δύσκολος και επίπονος, λόγω της τουρκικής αδιαλλαξίας. Αναγνωρίζοντας όμως το χρέος μας, δεν θα παύσουμε ποτέ να αγωνιζόμαστε, ώστε να πάρουν τις απαντήσεις που απαιτούν και δικαιούνται, όλοι οι συγγενείς των αγνοουμένων μας”.

Κλείνοντας, ο Επίτροπος Προεδρίας της Κυπριακής Δημοκρατίας απευθύνθηκε στις δύο θυγατέρες του ήρωα αξιωματικού, Αφροδίτη και Μαρία, σημειώνοντας ότι “αποδείξατε ότι έχετε αστείρευτη ψυχική δύναμη και υπομονή. Όλα αυτά τα χρόνια βιώσατε τον ακατανόητο στην παιδική σας ψυχή παραλογισμό του πολέμου και στερηθήκατε την παρουσία ενός καθόλα άξιου πατέρα”. “Η Κύπρος υποκλίνεται μπροστά σας”, συνέχισε, “και για σας προσεύχεται την εκ του Θεού παρηγοριά και για το δικό σας άνθρωπο, τον ήρωά σας, της ψυχής του το γαλήνεμα”.

Ποιος ήταν ο Στυλιανός Καλμπουρτζής

Ο ήρωας Στυλιανός Καλμπουρτζής είχε γεννηθεί στη Θεσσαλονίκη στις 31 Ιανουαρίου 1921. Το 1945, σε ηλικία 24 ετών, κατετάγη στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις για τριετή εθελοντική υπηρεσία. Την 1η Ιανουαρίου 1947 προήχθη στο βαθμό του Λοχία και την 28η Αυγούστου 1947 προήχθη επ’ ανδραγαθία στο βαθμό του επιλοχία και του απονεμήθηκε το Πολεμικό Μετάλλιο Ανδρείας.

Την 1η Μαρτίου 1949 εισήχθη στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων από την οποία αποφοίτησε την 17η Αυγούστου 1950 και κατετάγη στο Πεζικό. Την 28η Αυγούστου 1950 ορκίστηκε ανθυπολοχαγός και την 18η Αυγούστου 1952, προήχθη στο βαθμό του υπολοχαγού. Τον Ιούλιο του 1955 παντρεύτηκε τη Βάϊα Γεωργίου Τσαούση, με την οποία απέκτησε δύο θυγατέρες, την Αφροδίτη και την Μαρία. Δυστυχώς η αγαπημένη του σύζυγος έφυγε από τη ζωή στις 7 Αυγούστου 1970. Η δεύτερη σύζυγος του Αντιστράτηγου, Ελπίδα, που απεβίωσε δυστυχώς το 2013, μετά την εξαφάνιση του συζύγου της, κατέβαλε υπεράνθρωπες προσπάθειες για διακρίβωση της τύχης του.

Την 1η Δεκεμβρίου 1958 μετατάχθηκε στο Πυροβολικό και την 28η Απριλίου 1959 προήχθη στο βαθμό του Λοχαγού.

Την 18η Αυγούστου 1963 προήχθη στο βαθμό του ταγματάρχη και τρία χρόνια μετά, στο βαθμό του αντισυνταγματάρχη. Τον Αύγουστο του 1973, μετατέθηκε στην Κύπρο και ανέλαβε διοικητής της 181 Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού, η οποία είχε την έδρα της στο Τρίκωμο της επαρχίας Αμμοχώστου.

Ο αγώνας της 181 Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού (ΜΠΠ), που ενεργούσε την κρίσιμη στιγμή σε συνδυασμό με την 191 Πυροβολαρχία Ορεινού Πυροβολικού για υπεράσπιση της Κύπρου, ήταν άνισος και προδομένος. Οι δύο μονάδες, στις 23 Ιουλίου 1974 βρέθηκαν σε ενέδρα, εν ώρα κατάπαυσης του πυρός. Η μάχη κράτησε περίπου τέσσερις ώρες και οι πυροβολητές πάλεψαν σώμα με σώμα με Τούρκους καταδρομείς, αρνούμενοι να εγκαταλείψουν τα πυροβόλα τους, πιστοί στις διαταγές τους.

Οι δύο μονάδες μετρούν 39 πεσόντες και ακόμη 10 αγνοούμενους, αριθμός μεγάλος για μονάδες πυροβολικού. Συνελήφθησαν 48 αιχμάλωτοι, ενώ οι περισσότεροι πυροβολητές τραυματίστηκαν. Στον Στυλιανό Καλπουρτζή, ο τέως πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κάρολος Παπούλιας, απένειμε μετά θάνατον τον βαθμό του αντιστρατήγου, κατά τη διάρκεια τελετής αποκαλυπτηρίων προτομής του στην Σχολή Πυροβολικού στο Μεγάλο Πεύκο, εκεί που θα ταφεί με τις τιμές που αρμόζουν σε ένα ήρωα.

Το όνομα του φέρει και το στρατόπεδο της διοίκησης Πυροβολικού της Εθνικής Φρουράς, όπου μπροστά από το μνημείο της μοίρας, δεσπόζει σεμνή προτομή του Στυλιανού Καλμπουρτζή μαζί με επιτύμβιες πλάκες, που περιλαμβάνουν τα ονόματα των πεσόντων και αγνοουμένων.

Η τύχη του αγνοείτο από την 23η Ιουλίου 1974. Λιγοστά από τα ιερά λείψανα του εντοπίστηκαν σε ομαδικό τάφο, μαζί με τα οστά τριών άλλων στρατιωτών του στην περιοχή του πεδίου της μάχης στο Συγχαρί στα πλαίσια του προγράμματος της Δ.Ε.Α.