Κρήτη: Φόρος τιμής στους ήρωες της μαρτυρικής Κανδάνου Χανίων
Εκδήλωση μνήμης και τιμής έλαβε χώρα στην Κάνδανο Χανίων, την Τριτη 18 Μαΐου, ενόψει της 80ης Επετείου της Μάχης της Κρήτης.
Η Κάνδανος είναι ένα από τα μαρτυρικά χωριά της μεγαλονήσου, που πρωτοστάτησαν στον αγώνα για την υπεράσπιση του νησιού και πλήρωσαν βαρύ φόρο αίματος. Μάλιστα, στις 3 Ιουνίου του 1941 από τις Γερμανικές δυνάμεις κατέστρεψαν ολοσχερώς το χωριό, δολοφονώντας τους περίπου 180 κατοίκους του.
Η καταστροφή αυτή αποφασίστηκε ως αντίποινα για τη ηρωική συμμετοχή των κατοίκων στις μάχες που είχαν προηγηθεί, κατά την προσπάθεια των ναζιστικών δυνάμεων να καταλάβουν την Κρήτη. Συγκεκριμένα, το χωριό βομβαρδίστηκε κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών της επίθεσης και ένα μικρό γερμανικό μηχανοκίνητο απόσπασμα, έχοντας ως προορισμό του την Παλαιοχώρα, επιχείρησε να το διασχίσει στις 23 Μαΐου 1941. Αν και ανεκπαίδευτοι και ανεπαρκώς οπλισμένοι, οι κάτοικοι της Κανδάνου, μαζί με εκείνους της Παλαιοχώρας και άλλων γειτονικών μικρότερων χωριών, με τη βοήθεια μερικών χωροφυλάκων της επαρχίας Σελίνου, αυθόρμητα αντιμετώπισαν και πολέμησαν τις Γερμανικές δυνάμεις στα Φλώρια. Την επόμενη μέρα, οι ντόπιοι συγκεντρώθηκαν σε μεγάλους αριθμούς και έστησαν ενέδρα στους Γερμανούς στρατιώτες της 5ης ορεινής μεραρχίας στο φαράγγι της Κανδάνου. Παρά την ισχυρή τους αντίσταση στις 24 και 25 Μαΐου και τις περιορισμένες απώλειες που είχαν, επειδή υστερούσαν αριθμητικά σε μεγάλο βαθμό έναντι των Γερμανών στρατιωτών, τελικά αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν στα βουνά, επιτρέποντας τη διέλευσή τους προς την Παλαιοχώρα.
Μετά από την κατάληψη του νησιού, οι Γερμανοί δεν ξέχασαν και δεν συγχώρεσαν την σθεναρή αντίσταση των κατοίκων της Κανδάνου. Στις 3 Ιουνίου επέστρεψαν, με διαταγή του Συνταγματάρχη Κουρτ Στουντέντ και ως αντίποινα σκότωσαν περίπου 180 κατοίκους, έσφαξαν όλα τα ζώα και έβαλαν φωτιά σε όλα τα σπίτια.
Στις εκδηλώσεις μνήμης που πραγματοποιήθηκαν την Τρίτη, συμμετείχε και ο Πρέσβης της Αυστραλίας στην Ελλάδα, κ. Αθανάσιος Σπύρου (Arthur Spyrou), ο οποίος κατέθεσε στεφάνι για να τιμήσει τη μνήμη κατοίκων που έχασαν τη ζωή τους υπερασπιζόμενοι το νησί τους. “Δεν θα τους ξεχάσουμε”, ήταν το μήνυμά του.
Αργότερα την ίδια ημέρα, ο κ. Σπύρου επισκέφθηκε τον Δήμαρχο Χανίων, κ. Παναγιώτη Σημανδηράκη. Κατά διάρκεια της συνάντησης, όπου ήταν παρόντες ο Γενικός Γραμματέας του Δήμου, κ. Γιώργος Φραγκιαδάκης, και ο Αντιδήμαρχος Πολιτισμού και Τουρισμού, κ. Γιάννης Γιαννακάκης, συζητήθηκαν σε εγκάρδιο κλίμα ζητήματα που αφορούν τις διαχρονικά καλές σχέσεις μεταξύ των δύο λαών, οι οποίες ενισχύθηκαν από τον κοινό αγώνα Κρητικών και Αυστραλών στη Μάχη της Κρήτης.
“Πέρα από όλα τα δεινά που επέφερε ο πόλεμος και η κατοχή στην Κρήτη, στον κοινό αγώνα που κλήθηκαν να συμμετάσχουν κι οι δυο λαοί, δημιουργήθηκε ένα ανεξίτηλο δέσιμο που διατηρείται έως και σήμερα”, τόνισε ο Δήμαρχος Χανίων.
Από την πλευρά του, ο Πρέσβης της Αυστραλίας υπογράμμισε πως “παρά τον χρόνο και την απόσταση, η Αυστραλία δεν ξέχασε ποτέ τον Κρητικό λαό”.
Με το πέρας της επίσκεψης, ο Πρέσβης προσέφερε στον Δήμαρχο Χανίων την ειδική έκδοση της Πρεσβείας της Αυστραλίας με τίτλο: “Φίλοι και Συμπολεμιστές: Φόρος τιμής στους δεσμούς που σφυρηλατήθηκαν ανάμεσα στους Αυστραλούς και τους Έλληνες στη Μάχη της Κρήτης”. Ο Δήμαρχος Χανίων δώρισε με τη σειρά του στον κ. Σπύρου τη δίτομη βιογραφία του Ελευθερίου Βενιζέλου από το Ίδρυμα Μελετών και Ερευνών “Ελ.Βενιζέλος”.
