Η Ιερά Μονή Βροντησίου στο Ηράκλειο Κρήτης
Σε απόσταση αναπνοής από το περίφημο και γνωστό σε όλη την Κρήτη Βοριζανό φαράγγι, βρίσκεται ένα από τα παλαιότερα μοναστήρια στο νησί, η Μονή Βροντησίου.
Περί τα τέλη του 16ου αιώνα ήκμασε σε τέτοιο βαθμό που έγινε ένα από τα γνωστότερα μοναστήρια της Κρήτης, με έντονη περιουσία και πλούσιο πνευματικό έργο. Αξίζει να σημειωθεί ότι πρώτη φορά αναφέρεται σε επίσημο έγγραφο το 1400 μ.Χ..
Η Μονή Βροντησίου είναι αφιερωμένη στον Άγιο Αντώνιο και έχει χτιστεί σε τέτοιο σημείο που επιτρέπει στον επισκέπτη να απολαμβάνει μία πανοραμική θέα με φόντο τον κάμπο της Μεσαράς.
Σύμφωνα με την παράδοση, τόσο ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, όσο και ο Μιχαήλ Δαμασκηνός, δύο από τους σημαντικότερους εκφραστές της σχολής αγιογραφίας της Κρήτης, έζησαν στην περιοχή. Το 1800, μάλιστα, έξι από τις εικόνες του Δαμασκηνού μεταφέρθηκαν στον Άγιο Μηνά του Ηρακλείου από τον Επίσκοπο Γεράσιμο, ενώ στις μέρες μας φυλάσσονται στο μουσείο της Αγίας Αικατερίνης των Σιναϊτών.
Κατά την επανάσταση του 1866, οι Τούρκοι προκάλεσαν σημαντικές φθορές στο μοναστήρι, καθώς εκεί είχε βρει καταφύγιο ο αρχηγός των επαναστατών της Μεσαράς, Μιχαήλ Κόρακας. Μάλιστα, οι Τούρκοι θανατώνουν τέσσερις μοναχούς, ενώ καταστρέφουν χειρόγραφα και τοιχογραφίες. Καταφύγιο για τους Κρητικούς που μάχονταν για την ελευθερία αποτέλεσε το μοναστήρι και κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το Καθολικό της μονής είναι αφιερωμένο στον Άγιο Αντώνιο και στην Ψηλάφηση του Αποστόλου Θωμά. Οι τοιχογραφίες, μάλιστα, που χρονολογούνται από τον 14ο αιώνα επιβεβαιώνουν με τον πλέον εμφατικό τρόπο την υψηλή καλλιτεχνική προσέγγιση και το επίπεδο των αγιογραφιών στη Μονή Βροντησίου. Στον ναό φυλάσσεται και η γνωστή εικόνα της Αμπέλου, έργου του ζωγράφου Αγγέλου.
Το μοναστηριακό συγκρότημα από την αρχική του μορφή έχει υποστεί αλλαγές, με το αρχικό τείχος να έχει πλέον κατεδαφιστεί. Τα βλέμματα, ωστόσο, των επισκεπτών του ιστορικού αυτού μοναστηριού στρέφονται και προς την ανάγλυφη κρήνη του 16ου αιώνα που αναπαριστά τον Αδάμ και την Εύα. Δεν είναι, μάλιστα, λίγοι αυτοί που πιστεύουν ότι η συγκεκριμένη κρήνη είναι από τις σπουδαιότερες στην Κρήτη.
