Η Ιερά Μονή Καλλέργη στο Καστέλι Κρήτης
Το μοναστήρι Καλλέργη – γνωστό σε πολλούς και ως μονή Καλέρη – βρίσκεται σε ένα από τα πιο γραφικά χωριά της Κρήτης, το Σμάρι, στον Δήμο Μινώα Πεδιάδας στην περιοχή Καστελίου. Περιβάλλεται από μία καταπράσινη περιοχή με πολλούς λόφους, όπου κανείς μπορεί να επισκεφθεί τον ιερό αυτό χώρο και ταυτόχρονα να απολαύσει τη βόλτα του και το ιδιαίτερο φυσικό κάλλος.
Η Μονή, η οποία είναι αφιερωμένη στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο, είναι γνωστή σε όλη την Κρήτη και προσελκύει το ενδιαφέρον προσκυνητών και από τους τέσσερις νομούς του νησιού. Φέρεται να ιδρύθηκε κατά τα χρόνια της Ενετοκρατίας, ωστόσο η σημερινή της μορφή είναι σχετικά νέα και σύγχρονη. Υπάρχουν, μάλιστα, ερείπια παλαιότερου μοναστηριού -τα κελιά για την ακρίβεια- τα οποία βρίσκονται σε κοντινό σημείο (δίπλα από την εκκλησία του Προφήτη Ηλία). Μάλιστα, στην παλαιότερη αυτή Μονή φέρεται να διέμενε ο μέγας διδάσκαλος Ιωσήφ Βρυένιος που έφτασε στην Κρήτη περί τα τέλη του 14ου αιώνα.
Το μοναστήρι ανακαινίστηκε το 1912 από τον ηγούμενο Νικηφόρο Βεληβασάκη και την μοναχή Ευλαμπία Δολαψάκη, ενώ υπάρχει και σχετική επιγραφή στο κωδωνοστάσιο. Αξίζει να σημειωθεί ότι διατηρήθηκαν αρχιτεκτονικά στοιχεία παλαιότερων ετών.
Το 1938 η μονή ερημώθηκε και λειτούργησε ξανά μετά από 50 περίπου χρόνια, με την έλευση του αρχιμανδρίτη Ιεροθέου Αλεξάκη.
Ιδιαίτερα δραστήριος είναι ο σύλλογος “Φίλοι της Μονής Καλλέργη”, τα μέλη του οποίου έχουν συνδράμει στις προσπάθειες ανακαίνισης του μοναστηριού. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κεντρικός ναός έχει αναστηλωθεί, ενώ ο νεότερος δίκλιτος ναός είναι αφιερωμένος στον Άγιο Γεώργιο και στον Άγιο Σπυρίδωνα.
Οι επισκέπτες της μονής έχουν τη δυνατότητα να προσκυνήσουν και στο παρεκκλήσι που είναι αφιερωμένο στους Κρήτες Νεομάρτυρες, οι οποίοι μαρτύρησαν επί Τουρκοκρατίας.