Η Ιερά Μονή Σεπετού με τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας
Η Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Νομό Ηλείας, γνωστή και ως Μονή Σεπετού, συγκαταλέγεται στα πιο εντυπωσιακά μοναστήρια του ελλαδικού χώρου, καθώς έχει κτιστεί σε έναν απότομο βράχο πάνω από τον ποταμό Τρίτωνα.
Αρχιτεκτονικά η Μονή υψώνεται σε πέντε επίπεδα, ενώ ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί, μεταξύ άλλων, ο πύργος του μοναστηριού που στεγάζει τον ξενώνα.
Στη Μονή Σεπετού και, συγκεκριμένα, στον κεντρικό Ναό φιλοξενείται και η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Σεπετιώτισσας, ένα έργο του Ευαγγελιστή Λουκά, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και το ξυλόγλυπτο τέμπλο. Οι επισκέπτες της Μονής έχουν τη δυνατότητα να προσκυνήσουν και διάφορες βυζαντινές εικόνες, όπως αυτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και του Ιησού Χριστού με ένα ολόχρυσο φωτοστέφανο.
Η ίδρυσή της τοποθετείται χρονολογικά στην περίοδο 1150-1200. Σύμφωνα με την παράδοση, ένας βοσκός έβλεπε συχνά φως στα νερά του ποταμού Τρίτωνα, με αποτέλεσμα οι πιστοί κάτοικοι της περιοχής να χτίσουν σε αυτό το σημείο την πρώτη εκκλησία. Μετά από χρόνια, ωστόσο, και λόγω των επιδρομών των πειρατών που δημιουργούσαν πολλά προβλήματα το μοναστήρι, άλλαξε θέση και μετακινήθηκε κοντά στην εκκλησία του Αγίου Αντωνίου.
Μελετώντας την ιστορία του μοναστηριού, δεν μπορεί κάποιος να μην σταθεί στον σπουδαίο ρόλο της Μονής κατά τα χρόνια της ελληνικής επανάστασης του 1821. Αγωνιστές της εποχής, όπως ο Παπαλέξης Οικονόμου και ο Μορογιάννης, αλλά και δεκάδες οπλαρχηγοί, πέρασαν από το μοναστήρι και έδωσαν όρκο μπροστά από την εικόνα της Παναγίας. Το 1826, μάλιστα, οι Τούρκοι, με μπροστάρη τον Ιμπραήμ Πασά, λεηλάτησαν το μοναστήρι και θανάτωσαν του ηρωϊκούς μοναχούς που παρέμειναν μέχρι το τέλος για να προστατέψουν τον ιστορικό αυτόν τόπο.
Στις μέρες μας, στο μοναστήρι φιλοξενείται γυναικεία αδελφότητα με τις μοναχές, μάλιστα, να είναι ιδιαίτερα δραστήριες.
Αναφορικά με το όνομα της Μονής, αυτό φέρεται να προήλθε είτε από τους όρους Σεπτικός-Σεπτός που δηλώνει σεβασμό, είτε από την ονομασία ‘’Σεπετό’’ που προήλθε από την φράση ‘’Σε Πετώ ή Σε Χαρίζω’’, καθώς σύμφωνα με την παράδοση γυναίκες έβαζαν μπροστά από την εικόνα της Παναγίας τα παιδιά τους ζητώντας την ευλογία Της.
