Το μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα στο Φόδελε Κρήτης

Μέσα σε ένα καταπράσινο τοπίο στην περιοχή του Φόδελε, στο Ηράκλειο Κρήτης, βρίσκεται το μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονος, η ίδρυση του οποίου, σύμφωνα με τους ιστορικούς και τους αρχαιολόγους, τοποθετείται χρονικά στην περίοδο της Βενετοκρατίας, δηλαδή κατά τον 16ο – 17ο αιώνα. Μάλιστα, οι μοναχοί μίας Μονής που βρισκόταν σε κοντινή απόσταση, φέρεται να μετακινήθηκαν στην περιοχή του Φόδελε λόγω προβλημάτων που δημιουργούσαν οι πειρατές και να ίδρυσαν το μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονος.

Η Μονή είχε ενεργό ρόλο στην επανάσταση του 1866, με τον τότε ηγούμενο Νεόφυτο να πρωτοστατεί στον αγώνα για ελευθερία.

Οι Τούρκοι θέλησαν να πλήξουν το δραστήριο μοναστήρι και γι’ αυτό τον λόγο το λεηλάτησαν και του προκάλεσαν μεγάλες καταστροφές. Αυτή, ωστόσο, η εξέλιξη δεν πτόησε του μοναχούς οι οποίοι συνέχισαν με αγάπη και πίστη το έργο τους. Περί τα τέλη του 19ου αιώνα στο μοναστήρι βρίσκονταν 12 μοναχοί.

Το 1972 κατεδαφίστηκε μεγάλος μέρος του μοναστηριακού συγκροτήματος, με εξαίρεση το Καθολικό, και γι’ αυτό τον λόγο στις μέρες μας ελάχιστα σώζονται από τις αρχικές εγκαταστάσεις. Ερειπωμένα έχουν σωθεί διώροφα κτίρια μεταξύ των οποίων και το ηγουμενείο, όπως και μία εντυπωσιακή κρήνη ύδρευσης η οποία μαγνητίζει τα βλέμματα των επισκεπτών.

Οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να προσκυνήσουν ιστορικές εικόνες, όπως η Παναγιά Οδηγήτρια του 14ου αιώνα και η Δευτέρα Παρουσία του Μιχαήλ Δαμασκηνού του 17ου αιώνα.

Το 2004 ξεκίνησαν συντονισμένες προσπάθειες προκειμένου να συντηρηθούν τα κτίρια που είχαν διασωθεί στο πέρασμα των αιώνων και να αναστηλωθεί το μοναστήρι. Το 2006, ωστόσο, ένας μεγάλος σεισμός προκάλεσε και πάλι ζημιές στα παλαιά κτίρια του μοναστηριού.

Στις μέρες μας, στο μοναστήρι υπάρχει και καταφύγιο με δεκάδες είδη ζώων, κάποια εκ των οποίων σπάνια, τα οποία έλκουν το ενδιαφέρον ειδικά των μικρών παιδιών που επισκέπτονται τη Μονή με τους γονείς τους.