Τα ιστορικά Ανώγεια της Κρήτης
Τα Ανώγεια βρίσκονται ανάμεσα στους Νομούς Ηρακλείου και Ρεθύμνης και σε υψόμετρο 750 μέτρων, στους πρόποδες του Ψηλορείτη. Η περιοχή είναι γνωστή σε όλη την Ελλάδα ως ένας από τους πιο φιλόξενους προορισμούς, με τους κατοίκους να κρατούν τις παραδόσεις και τα έθιμα τους τόπου τους. Ιδιαίτερα αυξημένη είναι η κίνηση κατά την διάρκεια του χειμώνα, καθώς από τις αρχές Δεκεμβρίου στην περιοχή χιονίζει, ενώ τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί και τα χειμερινά καταλύματα που είναι έτοιμα να υποδεχθούν μικρούς και μεγάλους.
Ο χρόνος μοιάζει σαν να έχει περάσει αλλά να μην έχει επηρεάσει την περιοχή. Μία βόλτα στα στενά δρομάκια των Ανωγείων μοιάζει ονειρική και ξυπνά μνήμες από μία άλλη περίοδο. Οι κάτοικοι – κυρίως οι μεγαλύτεροι σε ηλικία – φορούν ακόμα τις παραδοσιακές φορεσιές τους, με κύριο χαρακτηριστικό τα κρητικά στιβάνια.
Αρκετά είναι και τα θρησκευτικά μνημεία στην περιοχή που έχουν μεγάλο ιστορικό ενδιαφέρον. Συγκεκριμένα οι εκκλησίες του Αγίου Γεωργίου, του Αγίου Δημητρίου, της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και του Αγίου Ιωάννη, με τοιχογραφίες από τον 14ο και τον 15ο αιώνα. Ιδιαίτερο γνώρισμα των κατοίκων, η αγάπη τους για τον Χριστό και η αφοσίωση στην Ορθοδοξία. Κάθε Κυριακή οι εκκλησίες κατακλύζονται από πιστούς οι οποίοι σπεύδουν να συμμετέχουν στη Θεία Λειτουργία.
Τα Ανώγεια είναι ξακουστά και για την παραδοσιακή κουζίνα τους, με τους νεότερους να έχουν μεταφέρει στις μέρες μας στοιχεία της κρητικής γαστρονομίας από τους παλαιότερους. Τα Ανωγειανά τυριά και τα παραδοσιακά ξεροτήγανα φημίζονται και γίνονται ανάρπαστα. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι περισσότεροι κάτοικοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία.
Κάθε επισκέπτης των Ανωγείων θα φροντίσει να ρωτήσει και για το σπίτι του Νίκου Ξυλούρη, που πλέον έχει μετατραπεί σε έναν τόπο συνάντησης ανθρώπων από όλο τον κόσμο που συνεχίζουν να θαυμάζουν τον μεγάλο καλλιτέχνη ο οποίος έφυγε νέος από τη ζωή.
Τέλος, η περιοχή φημίζεται και για την αντιστασιακή δράση των κατοίκων της, οι οποίοι έδωσαν την ζωή τους για την ελευθερία. Γνωστό, εξάλλου, είναι το Ολοκαύτωμα των Ανωγείων, δηλαδή η καταστροφή του χωριού από τους Γερμανούς, που συνέβη κατά τη διάρκεια της κατοχής.
