Η Μονή Κρεμαστών στην Κρήτη και ο σπουδαίος ρόλος της επί τουρκοκρατίας
Ένα από τα πιο γνωστά μοναστήρια στην Κρήτη είναι η Μονή Κρεμαστών, η οποία βρίσκεται νότια της περιοχής της Νεάπολης στις πλαγιές του όρους Καβαλλαρά, σε κοντινή απόσταση από το Οροπέδιο Λασιθίου. Σύμφωνα με μία επιγραφή, φέρεται να έχει ιδρυθεί το μακρινό 1593, και είναι αφιερωμένη στους Αρχαγγέλους Μιχαήλ και Γαβριήλ.
Σε πολλές περιόδους της ιστορίας της και πολύ περισσότερο στα χρόνια της τουρκοκρατίας, η Μονή έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εκπαίδευση των κατοίκων της περιοχής και στην διαφύλαξη των πολιτισμικών αξιών. Από τα μέσα του 19ου έως και τις αρχές του 20ου αιώνα λειτουργούσε στη Μονή ένα ακμαίο αλληλοδιδακτικό σχολείο και είχε χαρακτηριστεί ως το μοναδικό εκπαιδευτικό κέντρο για μία ολόκληρη περιοχή περιμετρικά του Οροπεδίου Λασιθίου.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η αρχιτεκτονική του μοναστηριακού συγκροτήματος, με το καμαροσκέπαστο Καθολικό να κυριαρχεί των υπόλοιπων κτισμάτων, καθώς έχει χτιστεί στο υψηλότερο σημείο προκειμένου να ξεχωρίζει. Εντυπωσιακό είναι και το τέμπλο στο εσωτερικό του Ναού, με εικόνες εμπνευσμένες από την κρητική σχολή.
Οι επισκέπτες έχουν στην ευκαιρία να περιηγηθούν στους χώρους του μοναστηριού και να θαυμάσουν τον χώρο όπου φέρεται να λειτουργούσε το κρυφό σχολείο, ενώ στο σημείο του προβιομηχανικού ελαιοτριβείου έχει πλέον κατασκευαστεί τραπεζαρία.
Η Μονή από το 1993 φιλοξενεί γυναικεία αδελφότητα, με τις μοναχές να υποδέχονται με αγάπη επισκέπτες απ’ όλη την Ελλάδα για να τους ξεναγήσουν στους χώρους του ιστορικού μοναστηριού.