Ελλάδα: Με ηπιότερους περιορισμούς στις εκκλησίες ο εορτασμός του Αγίου Δωδεκαημέρου
Κοινός τόπος βρέθηκε στο θέμα της λειτουργίας των Ιερών Ναών στην Ελλάδα κατά την περίοδο του Αγίου Δωδεκαημέρου, με συνέπεια να αναπροσαρμοστούν προς το ηπιότερο οι περιορισμοί που είχαν ανακοινωθεί στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας.
Σύμφωνα με το ΦΕΚ που δημοσιεύτηκε το απόγευμα της Τρίτης, θα επιτραπεί να τελεστούν Θείες Λειτουργίες παρουσία πιστών ανήμερα των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Θεοφανίων, με μέγιστη αναλογία ένα άτομο ανά 15 τ.μ. σε κάθε εκκλησία και μέγιστο αριθμό παρευρισκόμενων τα 25 άτομα, με εξαίρεση του Μητροπολιτικούς Ναούς, όπου ο μέγιστος αριθμός ορίζεται σε 50 άτομα.
Χθες, επίσης, συνήλθε η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, υπό την προεδρία του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερωνύμου. Η συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε μέσω τηλεδιάσκεψης και κατά τη διάρκεια αυτής επανεκτιμήθηκαν οι εξελίξεις της πανδημίας του κορωνοϊού, οι αποφάσεις της Πολιτείας και οι επιπτώσεις τους στη Λατρεία και τη ζωή των πιστών της Εκκλησίας.
Η ΔΙΣ αποφάσισε να αποσταλεί Εγκύκλιος προς τους κατά τόπους Μητροπολίτες, δια της οποίας παρέχονται ακριβείς οδηγίες, σύμφωνα με τη νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση για τους περιορισμούς. Στην απόφασή της σημειώνεται, μεταξύ άλλων, ότι προς τον σκοπό της αποφυγής της παρουσίας πολλών προσώπων στον ίδιο χώρο για πολλή ώρα, οι Ιερές Μητροπόλεις θα ρυθμίζουν την τέλεση περισσότερων Θείων Λειτουργιών εντός της ίδιας ημέρας, ενώ κατά την Εορτή των Θεοφανίων δε θα πραγματοποιηθούν Λιτανείες εκτός των Ιερών Ναών και ο Μέγας Αγιασμός με τον καθαγιασμό των υδάτων θα τελεστεί εντός Αυτόν. Απευθύνεται επίσης παράκλησης προς τους πιστούς Ορθοδόξους χριστιανούς, αλλά και σε κάθε άνθρωπο καλής θελήσεως, να συναισθανθούν την κρισιμότητα των καιρών και να επιλέξουν τη λιτότητα και απλότητα στον εορτασμό αυτών τών ημερών.
Αναλυτικότερα, η Διαρκής Ιερά Σύνοδος, κατόπιν εκτενούς συζητήσεως, έλαβε τις εξής αποφάσεις:
Α) Κατ᾿ ἀρχάς, ἀναγνωρίζει τήν ὑπεύθυνη στάση τῆς Ἑλληνικῆς Κυβερνήσεως γιά τήν ἀναχαίτιση τῆς διασπορᾶς τοῦ κορωνοϊοῦ Covid-19, τήν διαφύλαξη τοῦ Ἐθνικοῦ Συστήματος Ὑγείας καί τήν προστασία τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς. Σέ αὐτήν τήν ἐθνική προσπάθεια ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ἐξ ἀρχῆς (28.2.2020) μέσῳ τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, τοῦ συλλογικοῦ διοικητικοῦ ὀργάνου πού ἐκφράζει τίς ἐπίσημες θέσεις Της, ἐτέθη καί παραμένει ἠθικά καί ὑλικά ἀλληλέγγυα πρός τήν Ἑλληνική Κυβέρνηση καί τίς ὑγειονομικές ἀρχές. Ἡ Ἱερά Σύνοδος, ἔχοντας ὡς προτεραιότητα τήν διαφύλαξη τῆς ἀνθρώπινης ὑγείας καί ζωῆς, προέτρεψε μέσῳ ἀνακοινώσεων καί Ἐγκυκλίων ὅλες τίς Μητροπόλεις, Ἐνορίες, Μονές καί Ἱδρύματα καί ἅπαντες τούς κληρικούς καί λαϊκούς, νά τηροῦν ἐπακριβῶς τά νομοθετούμενα μέτρα, ἐντός ἀλλά καί ἐκτός τῶν Ἱερῶν Ναῶν.
Β) Ἀντελήφθη ἐξ ἀρχῆς τό διακύβευμα τῆς προστασίας τῆς δημόσιας ὑγείας καί γι᾿ αὐτό ὑπέμεινε καρτερικά τήν ἀπαγόρευση προσελεύσεως πιστῶν στούς Ἱερούς Ναούς κατά τήν διάρκεια με-γάλου χρονικοῦ διαστήματος τόσο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος καί τοῦ Πάσχα, ὅσο καί κατά τό προηγούμενο χρονικό διάστημα ἑνός καί πλέον μηνός ἀπό τῆς 7ης Νοεμβρίου ἕως σήμερα.
Γ) Διαχειρίζεται, ὅπως καί ὅλοι οἱ Ἱεράρχες τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, μέ πνεῦμα συνέσεως τίς μομφές καί τήν δυσαρέσκεια ἀρκετῶν χριστιανῶν. Πολλοί πιστοί θεώρησαν προσβλητική γιά τούς ἴδιους καί τήν Ἐκκλησία τήν παρουσία ἀστυνομικῶν δυνάμεων ἔμπροσθεν Ἱερῶν Ναῶν (λ.χ. κατά τίς ἑορτές τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέα, τῆς Ἁγίας Βαρβάρας, τοῦ Ἁγίου Νικολάου, τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος) καί ἄλλοι θεώρησαν ὅτι ἡ Ἱερά Σύνοδος στόν βωμό τῆς διατηρήσεως καλῶν σχέσεων μέ τήν Κυβέρνηση μειοδότησε σέ ζητήματα, τά ὁποῖα ἀφοροῦν στήν Λατρεία καί τήν ζωή Της. Παράλληλα, ἡ Ἐκκλησία ὑπομένει καί τίς ἐμμονικές ἐπιθέσεις δημοσίων προσώπων καί μέσων, τά ὁποῖα ἐπιχειροῦν νά μετατρέψουν τήν μάχη κατά τοῦ κορωνοϊοῦ σέ πόλεμο κατά τοῦ «ἀνορθολογισμοῦ τῆς θρησκείας», ἄν καί δέν ἔχει ἐπισημανθεῖ συρροή κρουσμάτων τοῦ κορωνοϊοῦ ἐντός τῶν Ἱερῶν Ναῶν.
Δ) Δηλώνει ὅτι ἀντιλαμβανομένη τήν ἐξαιρετικά κρίσιμη ὑγειονομική κατάσταση τῆς Χώρας, ἀποστέλλει σήμερα Ἐγκύκλιο πρός τούς κατά τόπους Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτες, διά τῆς ὁποίας παρέχονται ἀκριβεῖς ὁδηγίες, σύμφωνα μέ τήν Κοινή Ὑπουργική Ἀπόφαση (Κ.Υ.Α.), ἡ ὁποία δημοσιεύθηκε στό ΦΕΚ Β’ 5509/15-12-2020 γιά τήν ὑπό αὐστηρούς περιορισμούς λειτουργία τῶν Ἱερῶν Ναῶν κατά τό Ἅγιο Δωδεκαήμερο, ὅπως κατωτέρω:
1) Οἱ Ἱεροί Ναοί θά παραμένουν ἀνοικτοί γιά τούς πιστούς τόσο γιά προσκύνηση καί κατ᾿ ἰδίαν προ-σευχή, ὅσο καί γιά προσέλευση κατά τίς κύριες Θεῖες Λειτουργίες τῶν τριῶν μεγάλων Ἑορτῶν τοῦ Ἁγίου Δωδεκαημέρου (Χριστούγεννα, Περιτομή τοῦ Χριστοῦ, Θεοφάνεια), τηρουμένων τῶν προβλεπομένων ἀποστάσεων καί μέτρων ἀποφυγῆς τοῦ συνωστισμοῦ (1 πρόσωπο ἀνά 15 τ.μ. ἐπιφανείας, μέ ἐλάχιστη ἀπόσταση 2 μέτρων μεταξύ τους καί μέ ὑποχρεωτική τήν χρήση μάσκας καθ᾿ ὅλη τήν διάρκεια τῶν ἱεροπραξιῶν), μέ ἐπιτρεπόμενο ἀριθμό πιστῶν σέ μικρούς Ναούς τόν ἀριθμό τῶν 25 προσώπων καί σέ κεντρικούς Ναούς τῶν 50 προσώπων.
2) Πρός τόν σκοπό ἀποφυγῆς τῆς παρουσίας πολλῶν προσώπων στόν ἴδιο χῶρο γιά πολλή ὥρα, οἱ Ἱερές Μητροπόλεις θά ρυθμίζουν τήν τέλεση περισσοτέρων Θείων Λειτουργιῶν ἐντός τῆς ἴδιας ἡμέρας, μέ λιτότητα καί ἁπλότητα, οἱ ὁποῖες προσφέρουν καί συντομία χρόνου.
3) Κατά τήν Ἑορτή τῶν Θεοφανείων δέν θά πραγματοποιηθοῦν Λιτανεῖες ἐκτός τῶν Ἱερῶν Ναῶν καί ὁ Μέγας Ἁγιασμός μέ τόν καθαγιασμό τῶν ὑδάτων θά τελεσθεῖ ἐντός Αὐτῶν, τηρουμένων ἀσφαλῶς τῶν ἀνωτέρω μέτρων ὑγειονομικῆς προστασίας.
4) Ὅσοι ἀπό τούς πιστούς ἀνήκουν σέ ὑγειονομικῶς εὐπαθεῖς ὁμάδες (ἡλικιωμένοι, ἀσθενεῖς πάσχοντες ἀπό ἀναπνευστικά προβλήματα ἤ σακχαρώδη διαβήτη ἤ καρδιαγγειακά νοσήματα, ἀνοσοκατεσταλμένοι) προτρέπονται νά ἀποφεύγουν τήν ἔξοδο ἀπό τά σπίτια τους, χάριν τῆς προστασίας τῆς ὑγείας τους.
5) Οἱ Κληρικοί καί τά μέλη τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Συμβουλίων κάθε Ἱεροῦ Ναοῦ καθίστανται ὑπεύθυνοι ἐλέγχου καί ἐφαρμογῆς τῶν μέτρων καί καθοδηγήσεως τῶν πιστῶν μέ τήν ἀρωγή καί τοῦ προσωπικοῦ τοῦ Ναοῦ τους. Καλοῦνται νά ἐποπτεύσουν μέ τήν δέουσα ἐγρήγορση καί ἀπαρέγκλιτη ἀκρίβεια τήν τήρηση τῶν παραπάνω ὁδηγιῶν, ἀναλογιζόμενοι τήν εὐθύνη προστασίας τῆς ὑγείας πού ἀναλαμβάνουν ἔναντι τῆς Πολιτείας, τῆς κοινωνίας καί τῆς Ἐκκλησίας.
Ε) Ἡ ὡς ἄνω περιορισμένη λειτουργία συνιστᾶ τήν πρός ὥρας κατάλληλη λύση καί στηρίζεται στήν λογική, στήν προστασία τῆς δημόσιας ὑγείας, στήν ἐμπειρία τήν ὁποία ἀπέκτησαν οἱ φορεῖς τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος κατά τήν πανδημία τοῦ κορωνοϊοῦ, στήν συνεργασία τῆς Ἱερᾶς Συνόδου μέ ἰατρούς – συνεργάτες Αὐτῆς καί στήν λαϊκή ἀπαίτηση τοῦ Ὀρθοδόξου πληρώματος, τό ὁποῖο ζήτησε τήν παρέμβαση τῆς Ἱερᾶς Συνόδου ὥστε νά ὑπάρξει συνεννόηση γιά τόν τρόπο ἐκκλησιασμοῦ, ὅπως ἐπιτρέπεται καί σέ ἄλλα Κράτη.
ΣΤ) Ἀπεφάσισε ὥστε κατά τήν παροῦσα χρονική περίοδο τήν θέση τῆς Ἱερᾶς Συνόδου πρός τά Μ.Μ.Ε., νά ἐκφράζει μόνον ὁ ἐκπρόσωπος Τύπου Αὐτῆς, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ἰλίου, Ἀχαρνῶν καί Πετρουπόλεως κ. Ἀθηναγόρας.
Ζ) Παρακαλεῖ ὅλους νά ἐντείνουν τίς προσευχές καί ἱκεσίες πρός τόν Τριαδικό Θεό γιά τήν ταχεῖα θεραπεία τῶν ἀσθενῶν, γιά τόν φωτισμό καί τήν ἐνίσχυση τῶν ἰατρῶν, τοῦ νοσηλευτικοῦ προσωπικοῦ καί τῶν εἰδικῶν ἐπιστημόνων, οἱ ὁποῖοι ἐδῶ καί μῆνες ἀγωνίζονται μέ θυσιαστικό φρόνημα καί ἄμεσο κίνδυνο τῆς προσωπικῆς τους ὑγείας τόσο γιά νά προσφέρουν τά ἀναγκαῖα στούς ἀσθενεῖς, ὅσο καί γιά νά βροῦν τά κατάλληλα μέσα προλήψεως καί θεραπείας τοῦ φονικοῦ ἰοῦ. Ἐπίσης, γιά τήν ἀνάπαυση ὅσων ἔφυγαν ἀπό τήν ζωή ἐξαιτίας αὐτοῦ, ἀλλά καί γιά τήν γρήγορη ἀπαλλαγή τῆς Οἰκουμένης ἀπό τήν πανδημία τῆς ὀλέθριας ἀσθενείας τοῦ Covid-19 καί τήν ἐπιστροφή στήν κανονικότητα τῆς ζωῆς καί τήν ἀκώλυτη Θεία Λατρεία.
Η) Ἀπευθύνεται πρός τούς πιστούς Ὀρθοδόξους χριστιανούς, ἀλλά καί σέ κάθε ἄνθρωπο καλῆς θελήσεως καί ζητᾶ ἀπό ὅλους νά συναισθανθοῦν τήν κρισιμότητα τῶν καιρῶν καί νά ἐπιλέξουν τήν λιτότητα καί ἁπλότητα στόν ἑορτασμό αὐτῶν τῶν Ἡμερῶν, τηρῶντας πιστά τά ὑγειονομικά μέτρα, χωρίς περιττές κοινωνικές συναναστροφές καί ἐπαφές μέ πολλούς ἀνθρώπους.
Τέλος, ἡ Διαρκής Ἱερά Σύνοδος προτρέπει ὅλα τά μέλη τῆς σεπτῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, τούς 9.000 Κληρικούς Αὐτῆς καί τόν πιστό Ὀρθόδοξο Ἑλληνικό Λαό νά ἐφαρμόσουν ὅλα τά μέτρα πού ὅρισε ἡ Ἑλληνική Πολιτεία καί ἀπεφάσισε ἡ Ἱερά Σύνοδος ὡς πρός τήν τέλεση τῆς Θείας Λατρείας, ἀποτελῶντας ἐν τέλει παράδειγμα πρός μίμηση γιά ὅλους τούς πολίτες τοῦ Κράτους μας.
