Παναγία Χοζοβιώτισσα: Η Μονή “κόσμημα” της Αμοργού και του Αιγαίου Πελάγους
Το μοναστήρι της Παναγίας Χοζοβιώτισσας ιδρύθηκε το 1088 στο όμορφο νησί της Αμοργού, σε υψόμετρο 300 μέτρων, και δίκαια έχει χαρακτηριστεί ως “κόσμημα” του Αιγαίου Πελάγους.
Οι επισκέπτες της Αμοργού αισθάνονται δέος καθώς βρίσκονται μπροστά στο μοναστήρι, αφενός λόγω της ιστορικότητάς, αφετέρου από το φυσικό κάλλος της περιοχής που το περιβάλλει. Το μοναστήρι μοιάζει να είναι αρμονικά τοποθετημένο μέσα στους βράχους, ενώ είναι ορατό μόνο από την θάλασσα.
Οι εργάτες παρακάλεσαν την Παναγία να τους δείξει το σημείο που ήθελε να χτίσουν την εκκλησία. Την επόμενη ημέρα πάνω σε ένα απόκρημνο σημείο βρέθηκε η σμίλη με το ζεμπίλι και όλα τα απαραίτητα εργαλεία. Οι εργάτες ξεκίνησαν την προσπάθεια να χτιστεί η εκκλησία, αν και οι εργασίες δεν ολοκληρώθηκαν. Ωστόσο, το έτος 1088, με εντολή του Αλεξίου Α΄Κομνηνού ξεκίνησαν και πάλι οι εργασίες, με στόχο να ολοκληρωθούν όπως και έγινε.
Κατά την διάρκεια της τουρκοκρατίας η Μονή αντιμετώπισε πολλά προβλήματα, ωστόσο η οικονομική της ευρωστία τής εξασφάλισε την ανεξαρτησία της.
Ο χώρος του μοναστηριού έχει δεκάδες κελιά, τράπεζα, μαγειρεία και αποθήκες. Η Μονή είναι ανδρώα και στο σε αυτήν βρίσκονται δύο ενεπίγραφες εικόνες της Παναγίας και σημαντικά κειμήλια από τον 11ο αιώνα, μεταξύ των οποίων και ένα εξαπτέρυγο από την εποχή του Αλεξίου Α’ Κομνηνού.
Η Παναγία η Χοζοβιώτισσα εορτάζει στις 21 Νοεμβρίου.