Το χρονικό της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο

“Η Ελλάδα δεν θα δεχθεί κανέναν εκβιασμό”, διεμήνυσε στην Τουρκία το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών, μέσω της αυστηρής ανακοίνωσης που εξέδωσε σε απάντηση της τουρκικής  NAVTEX για διενέργεια ερευνών νοτίως του Καστελλορίζου και της μετάβασης του πλοίου “Oruc Rei” σε σημείο εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Παράλληλα, ο Υπουργός Εξωτερικών έδωσε οδηγίες στην Πρεσβεία της Ελλάδας στην Άγκυρα να διενεργήσει αυστηρό διάβημα διαμαρτυρίας στο τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών. Ωστόσο, τόσο το Υπ.Εξ. της Τουρκίας, όσο και ο Πρόεδρος της χώρας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, συνέχισαν να διατηρούν την ένταση με εμπρηστικές δηλώσεις τους. Πάντως, μέχρι το βράδυ της Δευτέρας (ώρα Ελλάδας), το “Oruc Rei”, αν και εξακολουθούσε να βρίσκεται εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας, με τη συνοδεία μονάδων του τουρκικού πολεμικού ναυτικού, δεν είχε προχωρήσει σε διεξαγωγή ερευνών. Στην περιοχή, επίσης, παρέμεναν δυνάμεις του Ελληνικου Πολεμικού Ναυτικού, ενώ σε κατάσταση ετοιμότητας είχε τεθεί από το πρωί το σύνολο των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας.

Η ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο κλιμακώθηκε από την Τουρκία τις πρωινές ώρες της Δευτέρας, με την έκδοση  της πρώτης Navtex για διεξαγωγή ερευνών νότια του Καστελλορίζου. Ακολούθως, απέπλευσε από τις ακτές της Αττάλειας το ερευνητικό πλοίο “Oruc Rei” με κατεύθυνση την επίμαχη περιοχή, ενώ η ελληνική πλευρά απάντησε με την έκδοση αντί-Navtex, από τον σταθμό Ηρακλείου της Υδρογραφικής Υπηρεσίας του Πολεμικού Ναυτικού. Είχε προηγηθεί η συνεδρίαση του Συμβουλίου Αρχηγών Γενικών Επιτελείων υπό τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνο Φλώρο, ενώ το μεσημέρι συγκλήθηκε το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλειας (ΚΥΣΕΑ), υπό τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. “Κατά τη διάρκεια της σύσκεψης έγινε επισκόπηση της κατάστασης στην Ανατολική Μεσόγειο και εξετάστηκαν οι τρόποι αντίδρασης στην τουρκική προκλητικότητα”, ανέφερε λακωνικά η ανακοίνωση που εκδόθηκε μετά από τη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ.

Μπαράζ τηλεφωνικών επικοινωνιών Μητσοτάκη – Δένδια με ξένους αξιωματούχους

Παράλληλα, ο Έλληνας Πρωθυπουργός επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Charles Michel και με τον Γενικό Γραμματέα του NATO Jens Stoltenberg, τους οποίους ενημέρωσε για τη συμφωνία της Ελλάδας με την Αίγυπτο, αναφορικά με την οριοθέτηση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, καθώς και για τις ανησυχητικές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Ειδικότερα, ο κ. Μητσοτάκης ενημέρωσε τον κ. Stoltenberg για τη συμπεριφορά της Τουρκίας που υποσκάπτει τη σταθερότητα στην νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, τονίζοντας ότι η πολιτική των ίσων αποστάσεων είναι αντιπαραγωγική και μη αποδεκτή.

Επιπλέον, ο Υπουργός Εξωτερικών, κ. Νίκος Δένδιας, είχε σειρά τηλεφωνικών επικοινωνιών με τους ομολόγους του από τη Γερμανία, την Κύπρο, την Αίγυπτο και το Μπαχρέιν.

” λλάδα θα υπερασπίσει την κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα”, υπογράμμισε το Υπουργείο Εξωτερικών

Στην ανακοίνωση που εξέδωσε το Υπουργείο Εξωτερικών γίνεται λόγος για “νέα παράνομη τουρκική Navtex για παράνομες έρευνες” και επισημαίνεται πως η ενέργεια αυτή “σε συνδυασμό με την παρατηρούμενη ευρεία κινητικότητα μονάδων του τουρκικού πολεμικού ναυτικού, αποτελεί νέα σοβαρή κλιμάκωση και εκθέτει με τον πλέον προφανή τρόπο τον αποσταθεροποιητικό και απειλητικό για την ειρήνη ρόλο της Τουρκίας”.

Η κλιμάκωση εκ μέρους της Τουρκίας, σημειώνει το Υπ.Εξ., “έρχεται σε μία περίοδο που η Ελλάδα έχει έμπρακτα αποδείξει την προσήλωσή της στη διεθνή νομιμότητα. Βασιζόμενη αποκλειστικά στο Διεθνές Δίκαιο, στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και στους κανόνες καλής γειτονίας, έχει έλθει σε συμφωνία μετά από διαπραγματεύσεις με γείτονες χώρες, για την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της. Έχει δηλώσει δε την ετοιμότητά της για διάλογο, ώστε να προχωρήσει σε αντίστοιχες οριοθετήσεις με τους υπόλοιπους γείτονές της με βάση το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας”.

“Αντίθετα”, συνεχίζει το Υπουργείο, “η Τουρκία αποδεικνύει στην πράξη ότι δηλώσεις περί ετοιμότητας για διάλογο είναι προσχηματικές. Επικαλούμενη την υπογραφή μιας καθόλα νόμιμης Συμφωνίας ΑΟΖ Ελλάδας- Αιγύπτου, εγκαταλείπει τον διάλογο πριν καν ξεκινήσει και καταφεύγει σε πρακτικές παρελθόντων αιώνων ακολουθώντας την αδιέξοδη τακτική απόπειρας δημιουργίας τετελεσμένων”.

Καταληκτικά, το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών διαμηνύει οτι “η Ελλάδα δεν θα δεχθεί κανέναν εκβιασμό”, καθώς και ότι “θα υπερασπίσει την κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα”. Καλεί δε την Τουρκία “να τερματίσει άμεσα τις παράνομες ενέργειές της που υπονομεύουν την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή”.

Εμπρηστικές δηλώσεις και νέα NAVTEX από την Τουρκία

Στην απάντησή του, το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών εμφανίστηκε ανυποχώρητο, αναφέροντας πως οι έρευνες στην περιοχή όπου βρίσκεται το “Oruc Rei” θα συνεχιστούν. Για την παρουσία του πολεμικού στόλου στην επίμαχη περιοχή, το τουρκικό Υπ.Εξ. υποστήριξε οτι δεν έχει σκοπό να κλιμακώσει την ένταση, αλλά ότι βρίσκεται εκεί για “αμυντικούς σκοπούς”, εφοσον κάτι τέτοιο κριθεί αναγκαίο. Επιπλέον, στη σχετική ανακοίνωση επισημαίνεται πως η Τουρκία διαθέτει τις δυνάμεις και την ικανότητα να καταστρέψει όλες τις συμμαχίες του κακού που έχουν συγκροτηθεί εις βάρος της στην Ανατολική Μεσόγειο.

Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και οι δηλώσεις του Προέδρου της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που χαρακτήρισε αβάσιμες και γελοίες τις αξιώσεις της ελληνικής πλευράς στην Ανατολική Μεσόγειο. Προσέθεσε δε ότι η χώρα του δεν πρόκειται να συναινέσει σε πρωτοβουλίες που επιδιώκουν να την εγκλωβίσουν στις ακτές της, ενώ παράλληλα άφησε ανοιχτό το “παράθυρο” του διαλόγου, υποστηρίζοντας ότι η Τουρκία είναι πάντα έτοιμη να επιλύσει το ζήτημα της Ανατολικής Μεσογείου μέσω διαλόγου σε δίκαιη βάση. Μάλιστα, κάλεσε σε συνεργασία τις χώρες της Μεσογείου, προκειμένου να εξευρεθεί “μια αποδεκτή φόρμουλα που να προστατεύει τα δικαιώματα όλων”.

Πέρα από τις παραπάνω δηλώσεις, η Τουρκία προέβη στην έκδοση δεύτερης NAVTEX τις βραδινές ώρες της Δευτέρας, σε απάντηση της αντίστοιχης που είχε εκδώσει το μεσημέρι η Ελλάδα. Σε αυτήν αναφερόταν πως τα ερευνητικά πλοία Oruc Reis, Ataman και Cengiz Han, πραγματοποιούν σεισμικές έρευνες «στην τουρκική υφαλοκρηπίδα και συμφώνως με το Διεθνές Δίκαιο».

Προκλητικές χαρακτήρισε τις ενέργειες της Τουρκίας το Στέιτ Ντιπάρτμεντ

Σε κρίσιμη παρέμβαση προέβη, όμως, και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, που χαρακτήρισε προκλητικές τις ενέργειες της Τουρκίας, καλώντας την να σταματήσει τις ερευνητικές δραστηριότητες στην Ανατολική Μεσόγειο. Συγκεκριμένα, o εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, προέτρεψε τις τουρκικές αρχές να σταματήσουν τα σχέδιά τους για έρευνες και να αποφύγουν μέτρα που αυξάνουν τις εντάσεις στην περιοχή. “Οι Ηνωμένες Πολιτείες ανησυχούν βαθιά για τα δηλωμένα σχέδια της Τουρκίας για έρευνες φυσικών πόρων σε περιοχές στις οποίες η Ελλάδα και η Κύπρος διεκδικούν δικαιοδοσία στην Ανατολική Μεσόγειο”, ανέφερε και προσέθεσε: “Τέτοιες δράσεις είναι προκλητικές και αυξάνουν τις εντάσεις στην περιοχή. Η ανάπτυξη των πόρων στην Ανατολική Μεσόγειο θα πρέπει να προάγει τη συνεργασία και να παρέχει τα θεμέλια για διαρκή ενεργειακή ασφάλεια και οικονομική ευημερία σε ολόκληρη την περιοχή”.