Η μεσογειακή διατροφή «ασπίδα» για την υγεία
Έχει περάσει παραπάνω από μισός αιώνας, από τη στιγμή που ερευνητές επιδημιολόγοι και διατροφολόγοι, συνέδεσαν το θέμα της διατροφής με τις καρδιακές παθήσεις και τη χοληστερόλη με τη στεφανιαία νόσο. Η περίφημη έρευνα των επτά χωρών, που ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του ΄40, αποκάλυψε για πρώτη φορά ότι οι διατροφικές συνήθειες των ανθρώπων στη Μεσόγειο αποτελούν σημαντικό παράγοντα αποτροπής καρδιαγγειακών νοσημάτων και κακοηθειών, και άνοιξε το δρόμο για περαιτέρω έρευνες που συνεχίζονται μέχρι σήμερα με εκπληκτικά αποτελέσματα.
Οι δύο κύριοι φορείς τη χοληστερόλης είναι δύο λιποπρωτεΐνες, η HDL και η LDL, τις οποίες πιθανότατα γνωρίζετε ως «καλή» και «κακή» χοληστερίνη. H LDL μεταφέρει τη χοληστερόλη στους ιστούς, αυτή εναποτίθεται στα τοιχώματα των αρτηριών με αποτέλεσμα τη στένωση τους και τη δημιουργία αθηρωματικής πλάκας. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι η LDL στη φυσική της κατάσταση δεν είναι επιβλαβής. Γίνεται, όμως, επιβλαβής μέσω μιας διεργασίας που ονομάζεται οξείδωση και αποτελεί τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την φραγή των αρτηριών.
Η LDL γίνεται πιο ανθεκτική στην οξείδωση, όταν η δίαιτα είναι πλούσια σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα.
Η HDL αντίθετα μεταφέρει τη χοληστερόλη στους περιφερειακούς ιστούς, στο ήπαρ για καταβολισμό και επομένως συμβάλλει στη μείωση των επιπέδων της στο αίμα.
Και εδώ έρχεται η μεσογειακή διατροφή, για να δώσει λύσεις και απαντήσεις.
Το ελαιόλαδο είναι πλούσιο σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, που βοηθάει τη διάσπαση της «κακής χοληστερόλης» LDL και τη δέσμευση της χοληστερόλης HDL.
Τα λιπαρά ψάρια περιέχουν Ω-3 λιπαρά οξέα τα οποία, σύμφωνα με μελέτες, έχουν δράση αντιθρομβωτική, αντιϋπερτασική και υποτριγλυκεριδαιμική.
Η χαμηλή κατανάλωση ζωικών τροφών σημαίνει χαμηλά επίπεδα κορεσμένων λιπαρών οξέων.
Τα φρούτα και τα λαχανικά περιέχουν πολυσακχαρίτες, που βοηθούν στην απομάκρυνση της χοληστερόλης.
Επίσης έρευνες έχουν δείξει ότι αυτοί που υιοθετούν σταθερά τον μεσογειακό τρόπο διατροφής έχουν 83% λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν διαβήτη δεύτερου τύπου σε σχέση με όσους ακολουθούν διαφορετικό διαιτολόγιο.
Έρευνα που είχε γίνει παλαιότερα από την Ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ και συμμετείχαν 22.000 Έλληνες, έδειξε ότι οι πιστοί στη μεσογειακοί δίαιτα είχαν 33 φορές μικρότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρδιακό νόσημα και 24 φορές μικρότερη πιθανότητα να προσβληθούν από οποιαδήποτε μορφή καρκίνου.
Τα τελευταία χρόνια γίνονται, επίσης, προσπάθειες να εξεταστεί ο ρόλος της διατροφής στην εξέλιξη της νόσου Αλτσχάιμερ. Το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης παρακολούθησε για τρία χρόνια 2.258 εθελοντές, τους οποίους χώρισε σε τρεις ομάδες ανάλογα με το πόσο πιστά ακολουθούσαν τη μεσογειακή δίαιτα.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι πιστοί της μεσογειακής διατροφής είχαν 40% μικρότερο κίνδυνο προσβολής από τη νόσο Αλτσχάιμερ σε σύγκριση με αυτούς που είχαν μια τυπική αμερικανική διατροφή. Αντίστοιχα, αυτοί που ακολουθούσαν σε μέτριο βαθμό τη μεσογειακή δίαιτα παρουσίαζαν 20% μικρότερο κίνδυνο.
Θα μπορούσαμε να γεμίσουμε σελίδες με συμπεράσματα μελετών πάνω στη μεσογειακή διατροφή. Τα επιστημονικά περιοδικά είναι γεμάτα έρευνες και συμπεράσματα πάνω στο σύνολο της μεσογειακής δίαιτας, αλλά και ειδικότερα σε συγκεκριμένα προϊόντα.